Najczęstsze błędy przy zakładaniu lokat bankowych i kont oszczędnościowych

Błędy przy oszczędzaniu
Źródło: Ideogram

Chcesz założyć lokatę terminową, ale obawiasz się, że coś pójdzie nie tak? A może zastanawiasz się nad kontem oszczędnościowym?

 Przedstawiamy najczęstsze błędy przy zakładaniu lokat. Przeczytaj ten artykuł, a dowiesz się, na co musisz zwrócić uwagę przy zakładaniu lokat i kont oszczędnościowych.

Błędy przy zakładaniu lokat bankowych: brak zrozumienia, jak naliczane jest oprocentowanie

Oprocentowanie lokat bankowych jest zawsze podawane w stosunku rocznym. Tak samo, jak oprocentowanie kredytów. Ma to służyć temu, aby klient mógł bez problemów i skomplikowanych przeliczeń porównać w kilka sekund oferty różnych banków.

Oprocentowanie jest w skali roku, ale lokaty są zakładane na różne terminy. Są lokaty miesięczne, 3 i 6-miesięczne, roczne, 2,3,4-letnie. O ile w przypadku depozytu na rok nie mamy problemów, o tyle klienci dość często nie rozumieją, jak to jest z lokatami na krótsze terminy. 

Popatrz. Bank oferuje Ci na lokacie 3-miesięcznej oprocentowanie 7% w skali roku. To nie jest tak, że przez roku masz 7%. Te 7% obowiązuje przez czas trwania lokaty, czyli przez 3 miesiące.

Klienci banków bardzo często błędnie myślą, że jeśli chcą wrzucić na lokatę 10 000 zł na 7% w skali roku, to otrzymają odsetki w wysokości 700 zł brutto. A tymczasem, jeśli lokata jest na 3 miesiące, rzeczywisty zysk wyniesie 1/4 tej kwoty, czyli 175 zł brutto (od tego należy odjąć jeszcze 19% podatku belki). 

Aby wyliczyć zysk i nie głowić się, ile on tak naprawdę wyniesie, warto skorzystać z kalkulatora lokat. 

To, o czym jeszcze warto pamiętać to fakt, że lokaty mają zagwarantowane oprocentowanie na określony czas. Czyli zakładając lokatę na pół roku, nie martwisz się tym, że oprocentowanie spadnie. Inaczej jest przy rachunkach oszczędnościowych, które najczęściej mają oprocentowanie zmienne. Na szczęście w promocyjnych ofertach nawet one mają z reguły gwarancję oprocentowania w promocyjnym czasie trwania.

Klient nie pamięta o podatku Belki od wypracowanych zysków

W poprzednim akapicie zahaczyliśmy już o ten temat, czyli o podatek od zysków kapitałowych, zwany potocznie podatkiem Belki. Na ten moment nadal obowiązuje, chociaż rząd coraz głośniej mówi o jego zniesieniu do określonej kwoty. 

Od otrzymanych odsetek trzeba odprowadzić 19% podatku. Bank robi to automatycznie, Ty otrzymujesz już odsetki pomniejszone o podatek i nie uwzględniasz tego przy rozliczeniu rocznym PIT. 

Niektórzy klienci mają tendencję do zapominania o podatku. Na początku kalkulują, że skoro kładą 10000 zł na 7% na rok, to powinni dostać 700 zł odsetek. A po upływie terminu lokaty są zdziwieni, dlaczego tych odsetek jest mniej. 

Jest jeszcze jedna kwestia, o której warto wspomnieć. Mianowicie, banki naliczają i odprowadzają automatycznie podatek od lokat, jeśli mają siedzibę w Polsce. Banki zagraniczne, takie jak Revolut, które nie mają oddziałów w naszym kraju podatku albo wcale nie odprowadzają, albo odprowadzają go w kraju, gdzie mają swoją siedzibę. W takim wypadku to Ty sam musisz zadbać o odpowiednie rozliczenie oszczędności, naliczenie podatku, uwzględnienie go w rozliczeniu PIT oraz odprowadzić go do Urzędu Skarbowego. 

Zobacz także najlepsze lokaty bankowe

Kapitalizacja odsetek — ważny czynnik przy wyborze lokaty i konta oszczędnościowego

Czym jest kapitalizacja odsetek? To częstotliwość, z jaką bank dopisuje do kapitału początkowego wypracowane zyski. Im kapitalizacja jest częstsza, tym dla Ciebie lepiej, ponieważ dopisane odsetki generują kolejne zyski. Czyli otrzymujesz odsetki nie tylko od kapitału początkowego, ale również odsetki od odsetek. 

Kapitalizacja może być dzienna, miesięczna, kwartalna, roczna lub na koniec okresu trwania lokaty.

W przypadku lokat najczęściej jest tak, że kapitalizacja następuje dopiero na koniec okresu jej trwania.

Nieco inaczej jest przy kontach oszczędnościowych: możemy znaleźć oferty z kapitalizacją dzienną (np. Revolut), ale najczęściej jest ona miesięczna, czyli bank dopisuje odsetki na koniec danego miesiąca. Jednak to także nie jest regułą. Przyjrzyjmy się jednej z promocyjnych ofert konta oszczędnościowego w ING Banku Śląskim. W tym przypadku, osoby korzystające z promocji otrzymują bonusowe odsetki dopiero na koniec trwania promocji, czyli po 3 miesiącach. 

Dlaczego kapitalizacja jest ważna? 

Jeśli masz do wyboru dwa identyczne produkty na taki sam okres i z takim samym oprocentowaniem, ale z innymi kapitalizacjami, lepszym wyborem będzie ten bank, który oferuje kapitalizację częstszą. Spójrz na przykład. W jednym mamy lokatę na rok z kapitalizacją na koniec okresu, w drugim konto oszczędnościowe z kapitalizacją miesięczną. 

Zysk z lokaty z kapitalizacją roczną

Zysk z konta oszczędnościowego z kapitalizacją miesięczną

Widzisz różnicę? Ta sama kwota, to samo oprocentowanie, ten sam termin, a różne zyski. 

Kwota minimalna i maksymalna lokaty

Lokaty charakteryzują się tym, że banki w 99% przypadków określają zarówno minimalne kwoty (najczęściej 1000 zł), jak i maksymalne (te są bardzo różne, np. 25 000, 50 000, 100 000, 200 000 zł). Jeśli widzisz reklamę lokaty z super oprocentowaniem, przed wizytą w oddziale sprawdź, jaką kwotę możesz na niej maksymalnie ulokować. Bardzo często na najlepiej oprocentowanych promocyjnych lokatach można złożyć niewielkie kwoty, np. 25 czy 50 000 zł. 

Innym błędem związanym z kwotą lokaty jest trzymanie zbyt wysokich depozytów w jednym banku. Zawsze z tyłu głowy miej myśl, że Bankowy Fundusz Gwarancyjny chroni depozyty jednej osoby w jednym banku do maksymalnej kwoty 100 000 euro, czyli po obecnym kursie około 420 000 zł. Znamy przypadki, gdy klienci się tym nie przejmowali i deponowali więcej. A potem bank czy SKOK upadł, a oni odzyskali tylko kwotę wynikającą z gwarancji. Reszta przepadła. 

Błędy przy zakładaniu lokat: zły dobór okresu lokaty

Częsty błąd. Klient tak się skupia na tym, żeby znaleźć najwyższe oprocentowanie na rynku, że zupełnie nie bierze pod uwagę tego, na jaki termin jest zakładana lokata. A potem się okazuje, że wybrał ofertę roczną, kiedy doskonale sobie zdawał sprawę z tego, że za pół roku będzie potrzebował tych pieniędzy na przykład na wymianę samochodu. I co teraz? Albo pozostaje mu zmienić plany, albo będzie musiał zerwać lokatę. A wcześniejsze zerwanie lokaty wiąże się z utratą wszystkich naliczonych odsetek. 

Jednym zdaniem: bierz siły na zamiary. Przeanalizuj, czy w najbliższym czasie będziesz potrzebował środków. Wybierz taką lokatę, która najbardziej odpowiada Twoim ramom czasowym. I nie lokuj wszystkich oszczędności na lokacie. Zawsze pozostaw sobie nieco wolnych środków, które możesz wrzucić na przykład na konto oszczędnościowe. W razie poważniejszego wydatku weźmiesz pieniądze z konta i nie będziesz musiał zrywać lokaty.

Zakładanie jednej dużej lokaty zamiast kilku mniejszych

Standard w bankach. Klient ma do dyspozycji większą kwotę, więc zakłada jedną lokatę. Ma to sens w przypadku ofert promocyjnych, gdzie można założyć na przykład tylko jedną lokatę z wyższym oprocentowaniem. Ale jeśli takich ograniczeń nie ma, lepiej rozdzielić środki na kilka depozytów. Owszem, zajmie to nieco dłużej, ale za to w przypadku, gdy będziesz musiał zerwać lokatę wcześniej, być może wystarczy zerwanie tylko jednej mniejszej, a nie całości. 

Popatrz na przykład.

Masz do dyspozycji 100 000 zł. Możesz założyć dowolną liczbę lokat z tym samym oprocentowaniem. Nie chce Ci się klikać w bankowości, więc zakładasz jedną na 100 000 zł na pół roku. Po 3 miesiącach psuje Ci się auto i bezwzględnie musisz kupić nowe. Więc nie masz wyjścia i zrywasz całą lokatę, chociaż na samochód potrzebujesz tylko 40 000 zł. Tracisz wszystkie odsetki. A mogłeś poświęcić 10 minut, założyć 5 lokat po 20 000 zł i zerwać tylko dwie z nich. 

Warunki do spełnienia przy lokatach i kontach oszczędnościowych

Obecnie zarówno lokaty bankowe, jak i konta oszczędnościowe są często obwarowane dodatkowymi wymogami. 

Popatrzmy na realne przykłady z obecnie obowiązujących ofert banków. Oczywiście zmieniają się one w czasie, ale będziesz miał dobry przykład, na co musisz zwracać uwagę przy wyborze produktów oszczędnościowych.

1. mBank i lokata na 7%

Fajnie brzmi, lokata na 7% na 3 miesiące. Obecnie jedna z najlepszych ofert na rynku. Ale warunki, aby ją założyć, są trudne do spełnienia.

•  Lokatę może otworzyć tylko osoba, która założy konto w mBanku w promocji. Czyli nowy klient banku, który od 01.01.2021 r. nie miał w mBanku konta osobistego lub oszczędnościowego.
• Można ją założyć tylko przez pierwsze 30 dni.
• Maksymalna kwota wszystkich depozytów to tylko 25 000 zł.

2. ING konto oszczędnościowe Bonus na 7%

Dla równowagi rozpiszemy krótko warunki do uzyskania 7% na Otwartym Koncie Oszczędnościowym Bonus w ING. Wysokość oprocentowania należy do najwyższych na rynku, kwota maksymalna to 200 000 zł, więc całość wygląda nieźle. 

• Promocyjnym oprocentowaniem 7% objęte są tylko nowe środki i to pod warunkiem spełnienia określonych czynności na rachunku  osobistym.
• Konieczne jest założenie konta osobistego.
• Warunki aktywności: minimum 15 płatności kartą/BLIK-iem i min. 3 logowania w ciągu 3 miesięcy. 
• Saldo końcowe musi być wyższe niż saldo początkowe.
• Konta nie można zamknąć wcześniej — możesz z niego wypłacić środki, ale nie możesz go zamknąć.
• Bank nalicza odsetki codziennie, ale bonusowe dopisuje dopiero po upływie 3 promocyjnych miesięcy.