Oszczędzanie a inwestowanie – podstawowe różnice

Oszczędzanie a inwestowanie - podstawowe różnice
Źródło: DALL-E

Czy wiesz, że niewłaściwe zarządzanie pieniędzmi może kosztować Cię fortunę? Oszczędzanie i inwestowanie to nie tylko wybór, ale konieczność, jeśli chcesz uniknąć finansowych pułapek i zapewnić sobie stabilność. Z tego artykułu dowiesz się, jakie są podstawowe różnice pomiędzy oszczędzaniem a inwestowaniem oraz która z nich jest lepsza.

Czym jest inwestowanie?

Inwestowanie polega na pomnażaniu odłożonych pieniędzy. Jest to możliwe poprzez kupowanie aktywów finansowych lub materialnych m.in. takich jak papiery wartościowe, obligacji, funduszy inwestycyjnych, metali szlachetnych lub nieruchomości.

W przeciwieństwie do oszczędzania inwestowanie wiąże się z ryzykiem utraty pieniędzy. Jednak pozwala również osiągać wyższe stopy zwrotu.

Dlaczego warto inwestować?

Choć inwestowanie wiąże się z ryzykiem, to inwestor może dopasować je do swojego akceptowanego poziomu. Warto zacząć inwestować, ponieważ:

1. Chronisz pieniądze przed inflacją, czego nie zapewnią Ci produkty bankowe.
2. Odkładasz dodatkowe środki na emeryturę.
3. Budujesz majątek w długim czasie.
4. Możesz mieć dochód pasywny w postaci dywidendy lub czynszu za wynajem nieruchomości.

Początkujący inwestorzy powinni skupić się na zdobywaniu wiedzy i pamiętać o dywersyfikacji. To umieszczanie pieniędzy w różnych inwestycjach pod względem aktywów, branż i poziomu ryzyka. W ten sposób zmniejszasz ryzyko utraty zainwestowanego kapitału.

Czym jest oszczędzanie i czy ma sens?

Oszczędzanie polega na regularnym odkładaniu pieniędzy, zamiast wydawać ich na bieżące potrzeby. Takie działanie pozwala zrealizować przyszłe cele, np. kupić samochód, mieszkanie albo zabezpieczyć się na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń.

Zwykle w celu gromadzenia pieniędzy wykorzystuje się lokaty bankowe, konta oszczędnościowe albo po prostu gotówkę.

Oszczędzanie pozwala zapewnić bezpieczeństwo finansowe poprzez budowanie poduszki finansowej. Taka poduszka ma na celu zabezpieczyć rodzinę na wypadek utraty pracy lub zachorowania. Jednak ma tę wadę, że nadwyżki finansowe nie są pomnażane. Przez co pieniądze są narażone na utratę wartości przez rosnącą inflację.

Jednak gromadzenie pieniędzy jest sposobem na spełnienie swoich celów finansowych dla każdego. Nie potrzebujesz specjalistycznej wiedzy, czy przeprowadzania skomplikowanych analiz. Wystarczy wiedzieć, po co to się robi i być systematycznym w odkładaniu części środków z wynagrodzenia.

Jakie są formy oszczędzania pieniędzy?

Dostępne formy oszczędzania pieniędzy można podzielić na długoterminowe i krótkoterminowe. Choć ostatecznie wszystko zależy od Twojego podejścia.

W krótkim terminie, czyli dla osób, które chcą budować poduszkę finansową albo odkładają na taki cel, który można osiągnąć w przeciągu miesięcy, mogą skorzystać z:

1. Kont oszczędnościowych, które mają niskie oprocentowanie i są oddzielone od głównego konta osobistego. Poza tym w każdej chwili masz łatwy dostęp do tych pieniędzy.
2. Lokat bankowych pozwalają zamrozić pieniądze na dłuższy czas np. kilka miesięcy i mają wyższe oprocentowanie niż konta oszczędnościowe.
3. Cele oszczędnościowe to produkty bankowe, które pozwalają odkładać drobne kwoty pieniędzy po każdej transakcji. Co sprawia, że nie musisz pamiętać o przelewaniu pieniędzy na oszczędności. Zadzieje się to automatycznie.
4. Gotówki trzymanej w domu, jednak ta forma jest najbardziej narażona na wpływ inflacji.

Dla celów długoterminowych lepiej sprawdzą się inne metody. W tym przypadku Twoim celem może być np. odłożenie pieniędzy na emeryturę albo kupno własnej nieruchomości za gotówkę.

1. Obligacje skarbowe zakładane są na kilka lat, są gwarantowane przez państwo, a ich oprocentowanie może być wyższe niż poziom inflacji.
2. Konta emerytalne to produkty przeznaczone właśnie w celu gromadzenia środków na emeryturę. Oferują dodatkowe ulgi podatkowe. Mogą to być Indywidualne Konto Emerytalne (IKE), Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE), czy Ogólnoeuropejski Indywidualny Produkt Emerytalny (OIPE).
3. Fundusze inwestycyjne, którym powierzasz inwestowanie za siebie. Niektóre z nich mają niski poziom ryzyka, ponieważ lokują środki pieniężne w obligacje państwowe czy korporacyjne.
4. Zakup nieruchomości jako forma lokowania kapitału pozwala na ochronę pieniędzy przed inflacją, a dodatkowo generuje przychód pasywny, jeżeli ją wynajmiesz.

Wybór odpowiedniej metody oszczędzania zależy od wielu czynników, takich jak horyzont czasowy, poziom ryzyka i dostępność środków. Dalej przedstawimy, że oszczędzanie i inwestowanie nie wykluczają się wzajemnie. Wręcz przeciwnie, świetnie się uzupełniają.

Lepiej oszczędzać, czy inwestować?

„Lepiej oszczędzać, czy inwestować”? Takie pytanie często zadają sobie osoby, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z budowaniem i pomnażaniem swojego kapitału.

W pierwszym kroku zawsze trzeba zacząć oszczędzać, bo skądś te środki na inwestycje musisz brać. Jednak lepiej pozostać tylko przy tym pierwszym kroku, gdy nie masz jeszcze zbudowanej poduszki finansowej. Dopiero gdy zadbasz o to zabezpieczenie, to możesz myśleć dalej. Dlaczego? Pamiętaj, że inwestowanie wiąże się z ryzykiem straty zainwestowanych środków. Dlatego poduszka ochroni Cię przed nieprzyjemnymi konsekwencjami, gdyby Twoje decyzje inwestycyjne okazały się nietrafione.

Drugim ważnym aspektem jest to, jak wysokie masz dochody i czy otrzymujesz je regularnie. Osoby pracujące na umowach zlecenie, o dzieło i freelancerzy powinni skupić się na zbudowaniu odpowiednio dużej rezerwy. Będzie to bezpieczniejsze wyjście, żeby zadbać o stabilność swoich finansów.

Natomiast, gdy masz już zbudowane zabezpieczenie ze swoich pieniędzy i jesteś w stanie zaakceptować wyższe ryzyko w zamian za wyższy zysk i ochronę przed inflacją. Dopiero w takiej sytuacji możesz przystąpić do inwestowania w instrumenty finansowe. Pamiętaj, że inwestowanie wiąże się z długim horyzontem czasowym.

Ile oszczędzać, a ile inwestować?

Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zarówno oszczędzać, jak i inwestować. Pozostaje tylko kwestia jak rozdzielić swoje finanse i ile przeznaczać pieniędzy na pomnażanie kapitału, a ile na zabezpieczenie tu i teraz.

W pierwszej kolejności zastanów się, jaka jest w ogóle Twoja sytuacja finansowa. W tym celu odpowiedz sobie a poniższe pytania:

1. Jak wysokie są moje wydatki?
2. Ile zarabiam i czy jest to stałe źródło dochodów?
3. Czy mam jakieś długi do spłacenia?
4. Czy mam zgromadzoną poduszkę finansową?
5. Jakie cele finansowe chcę zrealizować (np. zakup domu, odkładanie na emeryturę).
6. Wolę bezpieczeństwo czy jestem gotów na ryzyko rynku finansowego?

Kiedy masz już te odpowiedzi to, żeby określić konkretne kwoty, pomocne będą metody zarządzania finansami. Jedną z popularniejszych jest zasada 50/30/20. Według niej:

• 50% dochodów przeznaczasz na podstawowe potrzeby (m.in. czynsz, opłaty, jedzenie).
• 30% to przyjemności i rozrywka (zarówno hobby, jak i podróże).
• 20% to inwestycje i oszczędności (możesz je dodatkowo podzielić na pół).

Co do poduszki finansowej, to wiedz, że jej wartość powinna odpowiadać minimum równowartości 3-miesięcznych wydatków. Optymalna wersja to, że poduszka pozwoli Ci przeżyć najbliższe 6 miesięcy.

Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Poduszka finansowa co to takiego?

Jeżeli masz długi do spłacenia, to w pierwszej kolejności skup się na tym, żeby się ich pozbyć. Tylko małą część zarobków przeznaczaj na oszczędności. W takiej sytuacji inwestowanie staje się jeszcze bardziej ryzykowne.

Każdy z nas ma inne cele i priorytety w życiu. Inaczej do kwestii zarządzania finansami podchodzi student, inaczej osoba mająca małe dzieci, a jeszcze inaczej osoby zbliżające się do emerytury. Pamiętaj, że kluczem do sukcesu finansowego jest regularność i cierpliwość.