Oszczędzanie metodą kopertową jak to robić?

oszczędzanie metodą kopertową
Źródło: Anna Nekrashevich / Pexels

Pojawia się pytanie, czy w dzisiejszym cyfrowym świecie koperty z gotówką mogą się jeszcze sprawdzić? A może istnieje jakaś alternatywa, która korzysta z podobnych założeń? W kolejnych sekcjach tego artykułu dowiesz się, jak zacząć oszczędzać metodą kopertową, jakie ma wady i zalety oraz jak zacząć odkładać pieniądze w ten sposób.

Na czym polega metoda kopertowa?

Metoda kopertowa to jeden ze sposobów na zarządzanie finansami domowymi. Wystarczy podzielić wydatki na poszczególne kategorie, określić, ile pieniędzy jest na nią potrzebne i umieścić je w odpowiedniej kopercie. Każda koperta odpowiada jednej kategorii np. dom, zdrowie, jedzenie, transport itd.

Ta metoda ma rygorystyczne podejście, że nie możesz wydać więcej, niż masz przeznaczone na ten cel w kopercie. Gdy kończy Ci się gotówka, to więcej nie wydajesz. W ten sposób unikasz nadmiernego wydawania pieniędzy, chociażby na rozrywkę.

Dzięki temu sposobowi oszczędzania masz większą kontrolę i widzisz, jak uciekają Ci pieniądze. Nie doświadczysz tego, gdy masz całe wynagrodzenie dostępne pod ręką. Wystarczy wyciągnąć kartę płatniczą, zlecić przelew i poszło. Nie zastanawiasz się nad tym, co robisz. Koperty mają za cel zmusić Cię do refleksji i zastanowienia się, czy naprawdę tego potrzebuję?

Jak zacząć oszczędzać metodą kopertową?

Metoda kopertowa wymaga kilku kroków, żeby zacząć skutecznie zarządzać swoim budżetem domowym. Ważne jest precyzyjne określenie kategorii wydatków oraz trzymanie się założonego planu.

1. Analiza sytuacji finansowej. W pierwszym kroku potrzebne jest przyjrzenie się swojej sytuacji finansowej. Dlatego wypisz wszystkie źródła dochodów (wynagrodzenie, dodatkowe zlecenia, inwestycje) oraz wydatków.
2. Podziel budżet na różne kategorie wydatków. Najpierw określ czy dany koszt jest zmienny, czy stały. Następnie przydziel go do jednej z grup. Przykładowy podział wydatków może wyglądać tak:
   1. mieszkanie/dom,
   2. media,
   3. jedzenie,
   4. transport,
   5. zdrowie,
   6. oszczędności,
   7. rozrywka.
3. Przygotuj fizyczne koperty. Na każdej zapisz nazwę kategorii i umieść w każdej z nich poszczególne kwoty, np. transport 300 zł.
4. Przez cały miesiąc korzystaj z kopert dokładnie z ich przeznaczeniem. Jeżeli w jakiejś zostaną Ci pieniądze, to masz 2 opcje. Możesz zostawić pieniądze na kolejny miesiąc albo przenieść je do oszczędności.
5. Na koniec miesiąca zrób analizę. Sprawdź, gdzie środków było za mało, a w której kopercie za dużo. Uwzględnij to w podziale kopert na kolejny miesiąc.

Jeżeli dopiero zaczynasz testować tę metodę, to te wskazówki będą dla Ciebie pomocne:

1. Nie ustalaj zbyt wielu kategorii kosztów, żeby uniknąć chaosu.
2. Planuj z wyprzedzeniem, jeżeli wiesz, że czeka Cię większy wydatek.
3. Konsekwentnie trzymaj się zasad.
4. Dostosuj metodę do swoich potrzeb, np. skorzystaj z cyfrowych rozwiązań.

Fizyczne koperty czy aplikacja do planowania budżetu domowego?

Z metody kopertowej możesz korzystać w tradycyjnej formie, czyli przy użyciu fizycznych kopert lub wirtualnej aplikacji do planowania budżetu. Każda z tych opcji ma swoje wady i zalety, dlatego przygotowaliśmy porównanie w formie tabeli. Powinno Ci to ułatwić podjęcie wyzwania finansowego.

Ostateczny wybór zależy od tego, czy lubisz korzystać tylko z gotówki albo masz zaufanie do aplikacji finansowych. Możesz spróbować połączenia obu tych opcji, czyli np. pieniądze na rozrywkę i zdrowie umieszczasz w kopertach. Pozostałe wydatki kontrolujesz poprzez program.

Zalety i wady oszczędzania pieniędzy metodą kopertową

Wykorzystanie kopert w budżecie domowym to skuteczny sposób na zarządzanie swoimi finansami. Zwłaszcza pod kątem kontrolowania wydatków i unikaniu nadmiernego zadłużenia. Dlatego poznaj teraz wady i zalety trzymania pieniędzy w kopertach.

Jakie są inne metody oszczędzania?

Metod zarządzania budżetem domowym jest bardzo wiele. Koperty Cię do końca nie przekonują? W takim razie rzuć okiem na listę pozostałych sposobów, żeby osiągać swoje cele oszczędnościowe.

1. Metoda 50/30/20 zakłada tylko 3 kategorie wydatków względem podziału procentowego dochodów.
   1. 50% na podstawowe potrzeby i rachunki.
   2. 30% na zachcianki typu jedzenie na mieście, wyjście do kina.
   3. 20% na oszczędności i inwestycje.
2. Metoda 70/20/10 ma podobne założenia, co poprzednia. Jednak różni się kategoriami oraz kwotami. To dobre rozwiązanie dla osób, które spłacają zobowiązania.
   1. 70% na wydatki.
   2. 20% na oszczędności i inwestycje.
   3. 10% spłata długów.
3. Płać najpierw sobie to sposób na to, żeby z każdej wypłaty odłożyć pieniądze na konto oszczędnościowe. Najczęściej kwota oszczędności to 10-20% wartości wynagrodzenia.
4. Zerowy budżet zakłada, że wszystkie dochody rozdysponujesz w ten sposób, że nie masz wolnych środków. W tym przypadku ważne jest ustalenie priorytetów wydatków w arkuszu kalkulacyjnym.
5. Automatyczne oszczędzanie polega na ustawieniu stałych przelewów. To dobra metoda dla osób, które dostają wynagrodzenie tego samego dnia miesiąca i zapominają o przelewaniu pieniędzy.
6. Cele oszczędnościowe to rozwiązania banków, które pozwalają na mikro oszczędzanie. Każdy zakup kartą, BLIK-iem lub przelewem zaokrągla transakcję, odkłada ustalony procent lub kwotę na osobne konto. Nie wymaga to zbyt wielu wyrzeczeń i dobrze się sprawdza dla osób korzystających z płatności bezgotówkowych.

Sposobów zarządzania finansami osobistymi jest naprawdę wiele. Dlatego znajdź metodę, która pasuje do Twojego stylu życia.

Jak utrzymać dyscyplinę w systematycznym oszczędzaniu?

Jeżeli chcesz ograniczyć wydatki i skutecznie oszczędzać, to nastaw się na maraton, a nie sprint. Odkładanie pieniędzy i prowadzenie budżetu to proces długoterminowy. Nawet najlepsze metody nie sprawdzą się, jeżeli po kilku tygodniach zrezygnujesz.

Dlatego w pierwszej kolejności ustal realistyczne cele oszczędnościowe. Intencję „chcę oszczędzać więcej” zamień na „chcę odłożyć 2000 zł na poduszkę awaryjną i każdego miesiąca odkładam 100 zł na ten cel”.

Zautomatyzuj oszczędzanie, żeby było dla Ciebie prostsze, a wolne pieniądze nie kusiły. Najlepszym sposobem jest przeznaczanie pieniędzy na oszczędności zaraz po otrzymaniu wynagrodzenia.

Monitoruj swoje postępy i nagradzaj się za zrealizowanie postanowień. Może to być nawet drobna przyjemność, ale taka, która sprawi Ci radość. Kup sobie nową książkę, czy kawę na mieście.

Jeżeli masz tendencję do sięgania po oszczędności, to zabezpiecz je przed samym sobą. Dobrym sposobem jest osobne konto w banku, do którego na co dzień nie masz dostępu ani karty. Możesz też pieniądze umieścić w takich produktach, jak lokaty czy obligacje skarbowe, z których tak łatwo środków nie wycofasz.

Sprawdź, nasz ranking kont osobistych.

Podsumowując, metoda kopertowa jest szczególnie skuteczna dla osób, które chcą lepiej kontrolować swój budżet domowy, unikać długów i świadomie zarządzać swoimi finansami. W tradycyjnej wersji jest wymagająca, bo musisz wypłacić gotówkę. Jednak to świetny sposób, żeby sobie uświadomić, jak szybko pieniądze znikają. Dzięki temu bardziej docenisz każdy zarobiony grosz.