
Źródło: projekt własny z użyciem recraft.ai
Jaki rachunek warto wybrać, kiedy chcesz wygodnie zarządzać swoimi finansami? Co będzie lepsze konto w banku czy fintech? Oba rozwiązania mają swoje wady i zalety. Bank kojarzy się ze stabilnością i bezpieczeństwem, a fintech z niższymi opłatami i nowoczesnymi technologiami. W tym artykule przyjrzymy się różnicom, by pomóc Ci zdecydować, które rozwiązanie lepiej odpowiada Twoim potrzebom.
- Jaka jest różnica między fintechem a bankiem?
- Czym jest fintech w sektorze finansowym?
- Czym jest konto fintech?
- Popularne instytucje z branży fintech działające w Polsce
- Porównanie usług i opłat bankowych pomiędzy bankiem a fintechem
- Wady i zalety konta w tradycyjnym banku?
- Wady i zalety założenia konta w fintech?
- FAQ – często zadawane pytania
Jaka jest różnica między fintechem a bankiem?
Choć może się wydawać, że obie te instytucje działają podobnie, bo zajmują się finansami poprzez np. wykonywanie przelewów. Jednak po przyjrzeniu się możesz zauważyć, że ich model biznesowy, zakres usługi, czy regulacje, jakim podlegają, znacząco się od siebie różnią.
Działalność bankowa w Polsce
Bank w Polsce to instytucja, która działa zgodnie z przepisami Ustawy prawo bankowe. Nadzór nad bankami sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) i są one objęte funduszem gwarancyjnym. Ustawa nie definiuje „licencji bankowej” przy czym, aby podjąć i prowadzić działalność bankową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej niezbędne jest uzyskanie dwóch zezwoleń na:
- Utworzenie banku w formie spółki akcyjnej lub spółdzielni.
- Rozpoczęcie działalności, które jest wydawane, jeżeli KNF stwierdził, że bank:
- zgromadził w całości kapitał założycielski,
- jest przygotowany organizacyjnie,
- ma odpowiednie warunki do przechowywania środków pieniężnych,
- spełnia inne warunki wskazane w decyzji o wydaniu zezwolenia na utworzenie banku.
Wśród czynności bankowych, które są dozwolone dla banków wg art. 5 ust. 1 ustawy Prawo bankowe to:
- przyjmowanie wkładów pieniężnych,
- prowadzenie innych rachunków bankowych,
- udzielanie kredytów,
- udzielanie i potwierdzanie kredytów oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw,
- emitowanie bankowych papierów wartościowych,
- przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,
- inne czynności przewidziane w odrębnych ustawach.
Inne czynności uznawane za bankowe, jeżeli wykonują je banki (art. 5 ust. 2):
- udzielanie pożyczek pieniężnych,
- operacje czekowe i wekslowe,
- terminowe operacje finansowe,
- nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych,
- udostępnianie skrytek sejfowych oraz przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych,
- skup i sprzedaż wartości dewizowych,
- udzielanie i potwierdzanie poręczeń,
- czynności związane z emisją papierów wartościowych,
- pośrednictwo w zakresie przekazów pieniężnych i rozliczeń w obrocie dewizowym.
Poza tym banki mogą dokonywać jeszcze inne czynności, które nie są już bankowymi np. nabywać nieruchomości, czy dokonywać obrotu papierami wartościowymi. W końcu tylko banki mogą udzielać kredytów hipotecznych, a co za tym idzie przejmować nieruchomości, kiedy kredytobiorca nie spłaca długu.
Ten dokładny opis na podstawie ustawy, pozwoli Ci lepiej zrozumieć, na jakich zasadach działa sam fintech.
Branża fintech w Polsce
Fintech to skrót z ang. financial technology, czyli technologii finansowych. To cały sektor gospodarki, który wykorzystuje nowe technologie oraz innowacje w obszarze branży finansowej. Najczęściej są one dostępne przez internet.
Głównym celem instytucji działających w sektorze fintech jest poprawa efektywności, elastyczności i dostępności produktów i usług finansowych. Najczęściej specjalizują się w wybranych usługach np. płatnościach, wymianie walut, czy obsłudze kryptowalut.
Dzięki temu, że fintechy nie podlegają tylu sztywnym regulacjom, co banki, to mogą wprowadzać innowacje z użyciem np. sztucznej inteligencji. Ich nowe rozwiązania często są dostępne dla klientów indywidualnych przy pomocy alikacji mobilnej na smartfona.
Co więcej, ich zakres czynności jest dużo węższy niż banków. Sprzyja to specjalizacji w danej dziedzinie, ale również oznacza, że takie instytucje nie są objęte gwarancją depozytów przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG).
Cecha | Bank | Fintech |
Czy ma licencję? | Tak | Zazwyczaj nie |
Jaką ma formę prawną? | Spółka akcyjna lub spółdzielnia | Dowolna |
Czy gwarantuje środki? | Tak, poprzez BFG. | Nie zawsze albo w innym kraju. |
Jaki ma zakres usług? | Szeroki od kredytów i lokat po inwestycje. | Wąski, ale specjalistyczny np. blockchain. |
Wdrażanie technologii | Powolne | Szybkie |
Infrastruktura instytucji | Rozbudowana z wieloma pracownikami. | Mała z ograniczoną ilością osób w zespole. |
Na czym zarabia? | Na prowizjach i odsetkach od kredytów. | Na abonamentach, dodatkowych opłatach lub afiliacji. |
Czym jest fintech w sektorze finansowym?
Fintechami nazywamy wszystkie firmy i instytucje, które wykorzystują rozwiązania cyfrowe do tworzenia innowacyjnych usług finansowych. W ten sposób upraszczają codzienne czynności np. w zakresie płatności lub wprowadzają całkiem nowe narzędzia np. płatności w kryptowalutach.
Firma zazwyczaj skupia się na ulepszeniu i uproszczeniu jednego obszaru. Może to być np.:
- wirtualne platformy do wymiany walut,
- aplikacje do płatności mobilnych,
- usługi inwestycyjne,
- aplikacje do zarządzania finansami osobistymi.
Takie działania fintechów sprawiają, że wpływają na zmiany w całym sektorze finansowym, w tym również bankowości. Szczególnie że mogą wprowadzać fintechowe nowości szybciej, bo nie mają takich ograniczeń ustawowych. W praktyce oznacza to, że fintechy nie zastępują banków, lecz je uzupełniają. Dają klientom wybór, czy wolą korzystać z tradycyjnego banku do poważniejszych produktów (np. kredytów hipotecznych), a z fintechu do codziennych płatności czy tanich transakcji walutowych podczas podróży.
Czym jest konto fintech?
Konto fintech to internetowa alternatywa dla tradycyjnego rachunku bankowego. Można je założyć w pełni online bez potrzeby kontaktu z człowiekiem. Możesz je otworzyć np. przez aplikację mobilną.
Takie konto świetnie się nadaje zarówno do codziennych płatności, jak i zagranicznych transakcji. Charakterystycznymi cechami dla konta fintech są:
- Globalna dostępność możesz korzystać z konta i karty z dowolnego kraju.
- Obsługa wielu walut bez wysokich prowizji.
- Integracja z nowymi urządzeniami np. smartwatchami, czy cyfrowymi portfelami.
- Elastyczne pod kątem tworzenia subkont, czy oszczędzania.
- Dodatkowe usługi w postaci zakupu kryptowalut, czy akcji w ramach jednego konta.
Warto jednak pamiętać, że nie jest to typowy rachunek bankowy. Dlatego część usług może być niedostępna np. w postaci kredytu odnawialnego. Jednak pozwala wygodnie i szybko zarządzać swoimi finansami z poziomu telefonu.
Popularne instytucje z branży fintech działające w Polsce
Polski rynek fintech nieustannie się rozwija i pojawiają się na nim nowe firmy. Są to zarówno polskie strat-upy, jak i działające globalnie firmy. Wśród szczególnie rozpoznawalnych można wskazać m.in.:
- Revolut – jedna z najpopularniejszych firm, która jest znana z prowadzenia konta walutowego i taniej wymiany walut. W jej ofercie znalazły się również konta osobiste i firmowe, oszczędności, czy inwestycje.
- BLIK – polski system szybkich płatności, która stała się standardem w polskiej bankowości. Umożliwia płatności zbliżeniowe, online, czy wypłaty z bankomatów.
- PayPo – pozwala na płatności odroczone oraz spłaty ratalnej w sklepach internetowych.
- PayPal – to cyfrowy portfel, który umożliwia szybkie płatności na całym świecie. Sprawdza się dobrze zarówno dla klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorców.
- Zen – oferuje konta wielowalutowe z polskim numerem IBAN oraz fizyczne i wirtualne karty płatnicze. Poza tym daje dodatkową ochronę zakupów w postaci przedłużonej gwarancji, programy lojalnościowe oraz cashback.
- Wise – to przede wszystkim platforma do przelewów walutowych. Pozwala zarządzać finansami w ponad 50 walutach i daje możliwość automatycznej wymiany walut po wybranym kursie.
Porównanie usług i opłat bankowych pomiędzy bankiem a fintechem
W poniżeszej tabeli znajdziesz porównanie opłat, na jakie możesz napotkać podczas przeglądania ofert banków i fintechów. W ten sposób szybko sprawdzisz, która opcja powinna być dla Ciebie lepsza. Na koniec zawsze zapoznaj się z tabelą opłat i prowizji przed podpisaniem umowy.
Rodzaj usługi/opłaty | Tradycyjny bank | Fintech |
Otwarcie i prowadzenie konta | Możliwe zarówno przez internet, jak i w placówce. Prowadzenie konta może być darmowe po spełnieniu określonych warunków (np. wysokości wpływów). | Otwarcie tylko online, często przez aplikację mobilną. Konta zazwyczaj są darmowe bez dodatkowych opłat w wersji podstawowej. |
Karty płatnicze | Trzeba spełnić comiesięczne warunki, żeby karta była za darmo (np. ilość lub wartość transakcji wykonanych kartą). | Najczęściej darmowe np. Revolut pobiera opłatę za wysłanie karty pocztą, poza tym jest darmowa. |
Przelewy | W Polsce za darmo wg sesji Elixir i SEPA w walucie euro, za granicę z prowizją. | Wśród użytkowników Revoluta i SEPA za darmo, pozostałe z niską opłatą za to są natychmiastowe. |
Bezpieczeństwo środków | Ochrona do 100 tys. euro w ramach BFG. | Brak gwarancji, z wyjątkiem tych, które mają licencję np. w innym kraju. |
Obsługa klienta | Po polsku w oddziałach stacjonarnych, infolinia, czat online. | Nie zawsze po polsku i wyłącznie online poprzez aplikację, czat lub e-mail. |
Oszczędności | Niskie oprocentowanie, a promocje dotyczą tylko na chwilę lub nowych klientów. | Konkurencyjne oprocentowanie dla każdego, ale środki nie mają gwarancji w razie upadłości. |
Inwestycje | Rozbudowana oferta dotyczy polskiej giełdy. | Prosta oferta, ale pozwala inwestować np. w kryptowaluty. |
Kredyty | W ofercie zarówno kredyty gotówkowe, hipoteczne, jak i karty kredytowe. | Najczęściej karty kredytowe lub kredyty gotówkowe. |
Wady i zalety konta w tradycyjnym banku?
Zalety
- Środki na koncie są zabezpieczone gwarancją BFG.
- Szeroki zakres oferty.
- Działalność banku jest regulowana i nadzorowana przez KNF.
- Możesz porozmawiać z doradcą w fizycznym oddziale.
- Większe zaufanie do dużych i długo działających na rynku banków np. PKO BP, czy Alior Bank.
Wady
- Dużo biurokracji i formalności.
- Mniejsza elastyczność w porównaniu do fintechów.
- Wyższe opłaty i prowizje.
- Powolne wdrażanie nowości technologicznych.
- Ograniczenia i wysokie prowizje w przypadku transakcji zagranicznych.
Wady i zalety założenia konta w fintech?
Zalety
- Niższe opłaty i prowizje.
- Korzysta z nowoczesnych technologii i AI.
- Łatwa obsługa przez przeglądarkę lub telefon.
- Oferowane usługi mają zakres globalny np. karty płatnicze.
- Często wprowadza innowacje np. w zakresie oszczędzania.
Wady
- Ograniczony zakres usług.
- Mniejsza rozpoznawalność, a co za tym idzie i zaufanie do nowych firm.
- Brak fizycznych oddziałów.
- Mniejszy nadzór państwa niż w przypadku banków.
FAQ – często zadawane pytania
Czy fintech zastępuje banki?
Nie, fintechy nie zastępują tradycyjnych banków. Natomiast wprowadzają innowacyjne rozwiązania w sektorze finansowym. Podstawowa różnica tkwi w tym, że firma fintech nie posiada pełnej licencji bankowej. Dlatego też nie oferują dokładnie takich samych usług.
Jednak banki i fintechy mogą ze sobą współpracować np. w zakresie płatności mobilnych. Tak jest w przypadku wprowadzenia płatności BLIK-iem.
Czy Revolut to fintech?
Tak, Revolut to jedna z najbardziej rozpoznawalnych firm fintechowych. Działa nie tylko w modelu cyfrowym, ale również globalnym m.in. przez oferowanie nowoczesnego konta walutowego bez wysokich prowizji, czy prostych form inwestowania. Ze względu na wygodę, niskie opłaty i innowacyjne podejście wielu klientów z Polski korzysta z usług finansowych tej firmy.
Czy FinTech to bank?
Nie, fintech nie jest bankiem. Pod tym pojęciem kryje się instytucja finansowa korzystająca z nowoczesnych technologii w zakresie świadczenia usług finansowych. Mogą to być zarówno serwisy płatnicze, platformy inwestycyjne, jak i aplikacje mobilne do zarządzania budżetem domowym.
Dlatego można powiedzieć, że większość firm fintechowych działa obok sektora bankowego, ale nie w nim.