Źródło: Ideogram
Europejska emerytura dla Polaka brzmi zachęcająco i może sobie wyobrażać te euro spływające do portfela zamiast lichych złotówek. Jednak nie jest aż tak kolorowo, jakby na pierwszy rzut oka mogło się wydawać. Dlatego dowiedz się, czym jest OIPE i czy warto je założyć, a także jak wypada na tle rachunku IKE i IKZE.
Czym jest OIPE (Ogólnoeuropejski Indywidualny Produkt Emerytalny)?
OIPE, czyli Ogólnoeuropejski Indywidualny Produkt Emerytalny to konto emerytalne wprowadzone z inicjatywy Unii Europejskiej na mocy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1238 z dnia 20 czerwca 2019 roku. W Polsce OIPE zostało wdrożone na mocy ustawy z dnia 7 lipca 2023 roku o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym.
Rachunek OIPE został dostosowany do polskich warunków i można go przyrównać do takich rozwiązań jak IKE i IKZE. To, co jednak wyróżnia inwestowanie w OIPE to m.in.:
- Jednakowe standardy ustalone przez UE dla wszystkich krajów unii.
- Możliwość oszczędzania na OIPE niezależnie od tego, w którym europejskim kraju członkowskim mieszkasz.
- Zmiana miejsca zamieszkania w UE nie wpływa na środki trzymane na subkoncie OIPE.
Jako że OIPE w Polsce to wciąż nowość i nie jest wszystkim znana, to przyjrzyjmy się teraz, jak wypada na tle innych rachunków emerytalnych.
Jak działa OIPE oraz czym różni się od IKE i IKZE?
Tak jak w przypadku innych kont emerytalnych, tak i Ogólnoeuropejski Indywidualny Produkt Emerytalny (z ang. Pan-European Personal Pension Product, czyli PEPP) ma zachęcać do dodatkowego odkładania na emeryturę mieszkańców Unii Europejskiej. W ten sposób obywatele UE mają dodatkową opcję do odkładania na emeryturę. Tak, żeby nie liczyć wyłącznie na emeryturę od państwa.
Wraz z wydaniem rozporządzenia Unia Europejska tylko nakreśliła ogólny zarys produktu OIPE. Poszczególne kraje UE dopasowały przepisy pod swój rynek. Dlatego w Polsce ten produkt przypomina tak naprawdę dobrze nam znane konto IKE (Indywidualne Konto Emerytalne).
Oszczędności na subkoncie OIPE dają takie możliwości jak:
- Wpłaty na OIPE mogą być zarówno w złotówkach, jak i euro.
- Roczny limit wpłat wynosi 26 019 zł (tyle samo, co na IKE).
- Zwolnienie z podatku od zysków kapitałowych 19% po spełnieniu warunków.
Kto może założyć OIPE?
Polska ustawa o OIPE określa, że założyć i dokonywać wpłat na konto może każda osoba fizyczna, która ma ukończone 15 lat i nie więcej niż 55 lat. Powyżej 55 roku życia można jeszcze założyć swoje OIPE pod warunkiem, że nie nabyłeś praw emerytalnych.
Podstawowe zasady inwestycji
Jedną z podstawowych zasadach dotyczących OIPE jest to, że nie możesz założyć tego konta w formie rachunku maklerskiego. Co za tym idzie, nie możesz samodzielnie wybierać i kupować wybranych instrumentów finansowych. To dostawca OIPE ustala, w jakie konkretnie aktywa będzie inwestować Twoje pieniądze.
Niezbędna jest tutaj redukcja ryzyka inwestycyjnego wraz ze zbliżaniem się do terminu wypłaty środków na emeryturę.
Możesz zawrzeć umowę o prowadzenie OIPE z takimi instytucjami finansowymi jak:
- zakład ubezpieczeń,
- instytucja kredytowa,
- firma inwestycyjna,
- spółka inwestycyjna lub zarządzająca,
- instytucja pracowniczych programów emerytalnych,
- podmiot zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi z UE.
Porównanie kont IKE, IKZE i OIPE
W poniższej tabeli znajdziesz porównanie wszystkich rachunków emerytalnych w Polsce.
| Cecha | OIPE | IKE | IKZE |
| Wysokość limitu wpłat | 26 019 zł | 26 019 zł | 10 407 zł lub 15 611 zł dla przedsiębiorców |
| Waluta wpłat i wypłat | EUR lub PLN | tylko PLN | tylko PLN |
| Korzyści podatkowe | Zwolnienie z podatku Belki 19% przy wypłacie. | Zwolnienie z podatku Belki 19% przy wypłacie. | Ulga w corocznym podatku dochodowym. Wypłata obciążona zryczałtowanym podatkiem dochodowym 10% zamiast od 12% do 32%. |
| Warunki wypłaty bez podatku | Wypłata po osiągnięciu 60 lat lub 55 lat i nabyciu praw emerytalnych. ORAZ Gdy wpłaty były przez 5 lat kalendarzowych lub ponad połowa środków została wpłacona nie później niż 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę. | Wypłata po osiągnięciu 60 lat lub 55 lat i nabyciu praw emerytalnych. ORAZ Gdy wpłaty były przez 5 lat kalendarzowych lub ponad połowa środków została wpłacona nie później niż 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę. | Wypłata po osiągnięciu 65 lat. ORAZ Gdy wpłaty były przez 5 lat kalendarzowych lub ponad połowa środków została wpłacona nie później niż 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę. |
| Sposób wypłaty środków | W całości lub ratach w formie pieniężnej. | W całości lub ratach w formie pieniężnej lub transfer aktywów np. papierów wartościowych, czy ETF. | W całości lub ratach w formie pieniężnej. |
| Przenoszenie środków | Jeżeli przeprowadzasz się do innego kraju, to konto przenosisz w granicach UE (każdy kraj ma inne zasady prowadzenia OIPE). | Tylko w ramach polskich dostawców. | Tylko w ramach polskich dostawców. |
| Zwrot przed emeryturą | Możliwy w każdym momencie. Trzeba zapłacić podatek 19%. Zwrot tylko w całości. | Możliwy w każdym momencie. Trzeba zapłacić podatek 19%. Zwrot w całości lub częściowy. | Możliwy w każdym momencie. Trzeba zapłacić podatek 19%. Zwrot w całości lub częściowy. |
Limit wpłat na OPIE
Roczny limit wpłat na OIPE jest ustalony w art. 12 Ustawy o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym. Wysokość rocznych oszczędności wpłacanych na subkonto nie może przekroczyć trzykrotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok.
W 2025 roku limit wpłat na OIPE wynosi 26 019 zł.
Korzyści podatkowe i oszczędności w ramach OIPE
Główną korzyścią, jaką oferuje OIPE to uniknięcie podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatek Belki) w wysokości 19%. Warunek jest jeden. Z wypłatą zgromadzonych środków wstrzymasz się do czasu, aż skończysz 60 lat.
Środki na tych samych warunkach można wypłacić wcześniej, czyli w wieku 55 lat, jeżeli w tym wieku nabędziesz prawa emerytalne.
Oprócz warunku wiekowego trzeba równocześnie spełnić jeszcze jedno kryterium dotyczące samych wpłat na subkonto OIPE. Nim złożysz wniosek o wypłatę środków, powinieneś je wpłacać na konto przez co najmniej 5 lat kalendarzowych lub wpłacić ponad połowę środków nie później niż na 5 lat przed planowaną wypłatą.
Czy warto skorzystać z OIPE w Finax?
Finax to słowacka firma założona w 2017 roku przez Juraja Hrbatý i Radoslava Kasíka. Posiada licencję Narodowego Banku Słowacji i do 50 000 EUR jest możliwe odszkodowanie ze strony Funduszu Gwarancji Inwestycyjnych. Odszkodowanie można otrzymać w sytuacji, gdy nie masz dostępu do swoich oszczędności.
Tak naprawdę Finax to jedyna instytucja finansowa w Polsce, która oferuje odkładanie w ramach europejskiej emerytury.
W takim razie, jak wygląda oferta?
- Opłata za zarządzaniem portfelem wynosi 0,72% rocznie (0,6% + VAT) i jest pobierana proporcjonalnie, co miesiąc.
- Całkowite zwolnienie z podatku Belki w wysokości 19% otrzymasz, jeżeli spełnisz 2 warunki.
- Wypłacisz pieniądze po osiągnięciu 60 lat lub 55 lat i uzyskaniu praw emerytalnych.
- Co najmniej przez 5 lat kalendarzowych będziesz odkładać pieniądze lub ponad połowę wartości wpłat uzbierasz nie później niż na 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę środków.
- Wpłat możesz dokonywać w złotówkach lub euro.
- Do wyboru masz 2 warianty portfela: 100% akcji albo 80% akcji i 20% obligacji. Wraz ze zbliżającym się terminem wypłaty (10 lat wcześniej), portfel będzie miał więcej obligacji, żeby zmniejszać ryzyko i ochronić Twój kapitał.
- Możesz transferować środki z IKE do OIPE, ale nie odwrotnie.
OIPE może być dobrym rozwiązaniem dla osób, które wykorzystują już swój limit w ramach IKE. Działa na tych podobnych zasadach, jednak ma tę wadę, że dostawca OIPE pobiera opłaty za zarządzanie Twoim portfelem. Choć niecały 1% wydaje się niewielką opłatą, to jednak przy oszczędzaniu przez wiele lat będzie odczuwalnym kosztem.
Sprawdź najlepsze konto IKE od XTB
Jak założyć OIPE, czyli europejską emeryturę?
Aby założyć OIPE w Polsce, przejdź na stronę https://www.finax.eu/pl i klinik w prawym górnym rogu przycisk "Zacznij".
W kolejnych krokach formularz wypyta Cię, jakiego produktu inwestycyjnego potrzebujesz oraz jakie masz podejście do inwestowania. Na tej podstawie zostanie utworzony Twój profil inwestora, do którego zostanie dobrana odpowiednia strategia inwestycyjna.
Po zarejestrowaniu konta i podaniu danych kontaktowych niezbędna jest weryfikacja Twojej tożsamości. W tym celu możesz dodać do systemu zdjęcie Twojego dowodu osobistego i zweryfikować się biometrycznie przez aplikację mobilną. Druga opcja to dodanie zdjęcie dokumentu tożsamości i przesłanie przelewu weryfikującego ze swojego rachunku bankowego.
Cały proces otworzenia OIPE Finaxa zajmie Ci około 15 minut.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy można mieć jednocześnie IKE i OIPE?
Tak możesz mieć jednocześnie IKE, OIPE i IKZE. Ważne jest to, że możesz mieć tylko jedno konto każdego rodzaju. Poza tym każde z nich ma swój osobny limit wpłat, co pozwala na większe oszczędności z myślą o przyszłej emeryturze.
Czy środki zgromadzone w OIPE są dziedziczone?
Tak, środki w OIPE są dziedziczone. Przy zakładaniu konta możesz wskazać jedną lub nawet kilka osób uprawnionych do otrzymania pieniędzy w razie Twojej śmierci.
Czy można przenieść konto OIPE do innej firmy?
Tak, możesz przenieść swoje konto OIPE do innej firmy. Jednak dostawcę możesz zmienić dopiero po 5 latach od daty założenia konta. W przypadku kolejnych zmian również obowiązuje pięcioletni okres oczekiwania.