Każdy inwestor giełdowy musi wiedzieć, czym jest kurs akcji, jak jest ustalany i o czym świadczy.
Bez tej wiedzy nie ma nawet mowy o rozpoczęciu przygody z inwestowaniem w spółki giełdowe.
Na szczęście nie jest to ani żadna wiedza tajemna, ani też nie jest to nic skomplikowanego.
Dziś podpowiemy, czym jest kurs akcji, od czego zależy i jak jest ustalany.
Czym są akcje i jak kupić akcje?
Akcje to papiery wartościowe, które dają posiadaczowi proporcjonalny do ilości akcji udział w spółce. Oznacza to, że akcjonariusz jest w pewnym sensie współwłaścicielem spółki. Zyskuje prawo do brania udziału w Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy, na którym zapadają ważne dla firmy decyzje. Na przykład o przeznaczeniu zysku. Akcje dają także prawo do otrzymania dywidendy, czyli wypłaty z wypracowanego zysku. Jednak dywidendy nie są obowiązkowe: spółki wcale nie muszą ich wypłacać.
Jak kupić akcje? Wystarczy założyć rachunek w domu maklerskim. Dzięki temu zyskujesz dostęp do platformy giełdowej, na której zawiera się zlecenia kupna i sprzedaży.
Czym jest kurs akcji?
Kurs akcji to po prostu cena akcji, za jaką można w danym momencie kupić bądź sprzedać akcje danej spółki notowanej na giełdzie. W przypadku spółek już notowanych na giełdzie cena akcji zależy przede wszystkim od popytu i podaży, czyli ustalają ją inwestorzy. Nieco inaczej wygląda to w przypadku spółki, która dopiero wchodzi na giełdę, o czym opowiemy krótko w dalszej części artykułu.
Jak ustalany jest kurs akcji?
Transakcje kupna i sprzedaży akcji można składać całą dobę, ale zlecenia realizowane są tylko w godzinach pracy giełdy. Notowania na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie odbywają się w systemie notowań ciągłych w godzinach 8:45-17:05 w dni robocze. W ciągu dnia kurs akcji jest dyktowany przez kupujących i sprzedających. Aktualna cena akcji ustalana jest najczęściej na podstawie ostatnio zrealizowanej transakcji.
Kurs otwarcia i zamknięcia
Oprócz bieżącego kursu akcji możemy wyróżnić także kurs otwarcia i kurs zamknięcia danej sesji giełdowej.
Kurs otwarcia wyznaczany jest na podstawie zleceń przyjętych w fazie przed rozpoczęciem danej sesji giełdowej.
Natomiast kurs zamknięcia jest to cena akcji ostatnich transakcji zrealizowanych na danej sesji giełdowej.
Kurs akcji w przypadku akcji nowej emisji
Możemy wyróżnić dwa rodzaje nowych emisji akcji: w przypadku, gdy nowa spółka wchodzi na giełdę oraz akcje nowej emisji spółki, która już na giełdzie funkcjonuje, ale chce wypuścić dodatkowe papiery wartościowe.
Cena akcji nowej spółki na rynku pierwotnym
Spółka X ma zamiar wejść na giełdę i wyemitować akcje. Chętni mogą się na nie zapisać: jeśli chętnych jest dużo, ilość akcji na akcjonariusza może podlegać ograniczeniom (np. maksymalnie 100 akcji na jednego inwestora). Akcje sprzedawane są po cenie emisyjnej, która ustalana jest przez emitenta (spółkę) w oparciu o np. sytuację finansową spółki, sytuację rynkową itd. W chwili wejścia spółki na giełdę kurs akcji jest równy cenie emisyjnej: jest to kurs otwarcia notowań. W kolejnych minutach i godzinach cena ta ulega zmianom, w zależności od popytu i podaży. Może wzrosnąć, jeśli chętnych na zakup jest wielu, lub spaść, gdy na przykład coś złego zadziało się w międzyczasie na rynku i nabywcy chcą jak najszybciej spieniężyć inwestycję, a kupujących jest niewielu.
Kurs akcji nowej emisji akcji
Spółka funkcjonująca już jakiś czas na giełdzie może zwiększyć swój kapitał własny poprzez wprowadzenie na rynek akcji nowej emisji. Dzieje się tak dość często: na przykład firma potrzebuje środków na duże inwestycje i zamiast się zapożyczać w banku, woli wyemitować nowe akcje. Decyzja o przeprowadzeniu nowej emisji zapada na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy. Część spółek chętnie korzysta z prawa poboru, które oznacza, że pierwszeństwo w zakupie nowych akcji mają dotychczasowi akcjonariusze: proporcjonalnie do ilości posiadanych już akcji.
W przypadku akcji nowej emisji cena akcji ustalana jest zazwyczaj na wyższym poziomie niż cena nominalna (zapisana w statucie spółki).
Od czego zależy kurs akcji na giełdzie?
Najważniejszym czynnikiem, który wpływa na kurs akcji, jest popyt i podaż. Jest to jednak dopiero wierzchołek góry lodowej: na decyzje inwestorów o zakupie lub sprzedaży akcji ma wpływ wiele innych czynników. Wymienimy kilka przykładowych.
- Ważne wydarzenia w spółce. Na przykład informacje o nowym kluczowym kontrahencie, zmiany personalne na najwyższych szczeblach mogą znacząco wpływać na chęć posiadania akcji danej spółki, co przełoży się na większy popyt = wyższa cena. I odwrotnie, gdy w spółce dzieje się coś złego, wiele osób będzie starało się pozbyć akcji takiej firmy, co najpewniej spowoduje spadek kursu.
- Otoczenie gospodarcze. Nietrudno sobie wyobrazić, jak, chociażby wprowadzenie przepisów ograniczających działanie jakiegoś sektora może przełożyć się na cenę akcji.
- Dywidenda. W momencie ogłoszenia informacji o planowanej wypłacie dywidendy ceny akcji takiej spółki często rosną.
- Ważne wydarzenia na świecie. Mówimy o nich najczęściej w kontekście negatywnego oddziaływania na rynki finansowe. Na przykład wojna w Ukrainie czy pandemia Covid spowodowały zauważalny odpływ kapitału z giełdy. I indywidualne sytuacje spółek nie mają na to większego wpływu: zawsze znajdzie się część inwestorów, która woli wycofać się z ryzykownych aktywów i przechowywać oszczędności w czasach niepokoju albo w stabilnej walucie, albo w złocie.
Jak sprawdzić kurs akcji?
Aktualną wartość akcji sprawdzisz albo w internecie np. w wyszukiwarce wpisując "akcje + interesujące Cię spółka" , albo bezpośrednio po zalogowaniu do swojego panelu inwestycyjnego w domu maklerskim. Ceny akcji na stronach internetowych mogą nieco się różnić, na przykład mogą występować opóźnienia w pobieraniu danych. Planując kupować akcje i tak musisz założyć konto giełdowe. Część platform oferuje wygodne aplikacje mobilne na telefon. Dzięki nim w każdym momencie możesz nie tylko sprawdzić aktualny kurs akcji. Możesz także składać zlecenia z limitem bądź po cenie rynkowej akcji.
Jedną z najciekawszych propozycji rachunku giełdowego jest konto maklerskie od XTB, polskiego brokera. Oferuje dostęp nie tylko do akcji notowanych na giełdzie w Warszawie (GPW), ale także innych światowych spółek.
Bieżącą cenę akcji możesz sprawdzić także bezpośrednio na stronie giełdy, np. na stronie internetowej GPW.