Źródło: Karolina Grabowska / Pexels
Na to pytanie z pewnością chcą uzyskać odpowiedź osoby, które chciałyby wziąć kredyt. O stopach procentowych słyszymy ostatnio coraz częściej, ponieważ właśnie w 2022 roku zostały one znacząco podniesione, przyprawiając o dreszczyk osoby, które mają do spłaty pożyczone pieniądze. Mają one bardzo duży wpływ na gospodarkę i na nasz portfel. Podczas pandemii wielu ludzi cieszyło się, że ich wartość spada. Jednak teraz, kiedy pandemiczny okres już właściwie mamy za pasem Rada Polityki Pieniężnej postanowiła tę wartość podnieść. Z poniższego artykułu dowiesz się, czym jest stopa procentowa i co oznacza dla nas jej obniżenie i podniesienie.
Stopa procentowa – czym jest?
O stopach procentowych słyszy się najczęściej w kontekście kredytów lub pożyczek. Jednak nic bardziej mylnego! Stopy procentowe, a więc ich podniesienie lub obniżenie ma niebagatelny wpływ na naszą gospodarkę, a co za tym idzie, również finanse. Najprościej ujmując stopa procentowa jest ceną za pożyczenie pieniędzy. Więc w momencie, kiedy chcesz pożyczyć od banku środki finansowe, musisz przygotować się na koszt tej usługi. Stopa procentowa oznacza również cenę za oddanie środków w depozyt bankowi. Widać więc, że dotyczą one nie tylko konsumentów i banków, ale również i transakcji pomiędzy placówkami bankowymi.
Stopa procentowa to cena za pożyczenie pieniędzy.
Zadaniem ekonomistów jest wyznaczenie takiej stopy procentowej, która zapewni polskiej walucie stabilność. Duże znaczenie ma tu również inflacja. Stopa procentowa nie ma pomagać więc tylko w podjęciu decyzji czy opłaca się wziąć kredyt, czy nie.
Zatrzymując się przy haśle “inflacja”, warto zwrócić uwagę, że jest ono kojarzone nad wyraz negatywnie, jednak nie zawsze powinno tak być. Inflacja może być przecież niska i wysoka, a jeśli jest właśnie niska, ma korzystny wpływ na rozwój gospodarki. Kiedy jednak nagle jej wartość zaczyna wzrastać, ceny szybko rosną a w naszym portfelu zostaje coraz mniej pieniędzy. I to jest właśnie moment, w którym możemy odczuwać niepokój. Przeciwieństwem inflacji jest deflacja, czyli długotrwały spadek cen. Jednak, aby uniknąć ciągnących się obniżek i podwyżek cen, Rada Polityki Pieniężnej kieruje wartością pieniądza właśnie za pomocą stóp procentowych. Skutek wprowadzenia nowej wartości stóp procentowych nie jest widoczny od razu, a może zająć nawet i rok.
Jak kształtują się stopy procentowe w Polsce w 2022 roku?
Od kilku miesięcy Rada Polityki Pieniężnej już nie raz podnosiła wartość stopy procentowej. Do pierwszej podwyżki doszło już w październiku, a następnie w listopadzie i grudniu. Podniesienie stóp procentowych nie ominęło również stycznia, w wyniku czego są najwyższe od 2014 roku. Doprowadziło to do podniesienia rat hipotecznych aż o 230 zł.
Na dziś wartość stóp procentowych kształtuje się w następujący sposób:
| Nazwa | Oprocentowanie |
|---|---|
| Stopa referencyjna | 5.75% |
| Stopa lombardowa | 6.25% |
| Stopa depozytowa | 5.25% |
| Stopa redyskontowa weksli | 5.8% |
| Stopa dyskontowa weksli | 5.85% |
| Nazwa | Oprocentowanie |
Co ma wpływ na zmianę wysokości stóp procentowych?
Podczas ustalania wysokości stóp procentowych pod uwagę są brane:
- założenia polityki pieniężnej na kolejny rok,
- raport o inflacji,
- raport z realizacji polityki pieniężnej,
- sprawozdanie z posiedzeń Rady Polityki Pieniężnej,
- informacje zebrane po posiedzeniach Rady Polityki Pieniężnej,
- sytuacja finansów publicznych,
- kurs walutowy.
W jakich okolicznościach następuje wzrost stopy procentowej?
Im większa inflacja, tym mniej jesteśmy w stanie kupić za taką samą ilość pieniędzy. Siła nabywcza spada, ponieważ w naszym portfelu znajdują się coraz mniej warte pieniądze, ponieważ w obiegu jest ich zbyt dużo. Podniesienie stóp procentowych ma zahamować wzrost cen, ponieważ kiedy wartość stóp procentowych wzrasta, to również i wartość pieniądza jest wyższa. Wtedy bank centralny pożyczka komercyjnym bankom pieniądze w wyżej cenie, a one z kolei udzielają kredytów z wyższym oprocentowaniem. Zjawisko to nazywa się restrykcyjna polityką monetarną.
Jednak takie rozwiązanie na dłuższą metę nie przynosi nic dobrego, ponieważ kredyty są za drogie i przez to nie mają już tak dużej popularności. Doprowadza to również do zwalniania pracowników, ponieważ firmy chcą obniżać koszty. Ludzie, zamiast inwestować zaczynają trzymać pieniądze na lokacie i mniej kupują.
Kiedy dochodzi do obniżenia stóp procentowych?
Przeciwieństwem inflacji jest deflacja, która dla konsumentów z pewnością jest lepsza, ale niekoniecznie dla gospodarki. Z czasem ta sama kwota pieniędzy jest więcej warta, a więc i zwiększa się zadłużenie kraju. Aby cel inflacyjny został osiągnięty, wówczas RPP musi zmniejszyć stopy procentowe. Zjawisko to nazywane jest polityką ekspansywną. Nastają wówczas czasy taniego pieniądza, ludzie kupują więcej, inwestują i rośnie ogólna konsumpcja. Powstają nowe miejsca pracy, biznesmeni inwestują w swoje firmy i dochód narodowy rośnie.
Dziś nic nie zapowiada tego, aby stopy procentowe miały zacząć spadać, dlatego musimy uzbroić się w cierpliwość i czekać na przyjaźniejsze dla nas czasy.