Bankowy Fundusz Gwarancyjny – czym jest?

Bankowy Fundusz Gwarancyjny - czym jest?
Źródło: Hans / Pixabay

Zastanawiałeś się kiedyś, co się stanie z Twoimi oszczędnościami, kiedy bank ogłosi upadłość? Na takie sytuacje powstał Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Z tego artykułu dowiesz się Bankowy Fundusz Gwarancyjny – czym jest i jak działa. Wyjaśnimy również, jakie banki podlegają ochronie BFG, w jaki sposób odbywa się wypłata środków gwarantowanych, a także, kiedy depozyt może nie być objęty gwarancją.

Co to jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny?

Bankowy Fundusz Gwarancyjny (w skrócie BFG) jest państwową instytucją, która ma za zadanie chronić środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych klientów. Dotyczy to kont zarówno w bankach komercyjnych, jak i spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (tzw. SKOK-ach).

BFG gwarantuje zwrot pieniędzy do równowartości w złotych 100 000 euro w przypadku ogłoszenia upadłości banku.

Sam system gwarantowania depozytów został uregulowany w ustawie z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

Czym zajmuje się Bankowy Fundusz Gwarancyjny?

Podstawowym i najważniejszym zadaniem Bankowego Funduszu Gwarancyjnego jest gwarantowanie depozytów i wypłata środków gwarantowanych. Pomoc dotyczy tylko pieniędzy do wskazanego limitu.

W sytuacji, gdy Twój bank ogłasza upadłość, to wypłata środków rozpoczyna się w ciągu 7 dni roboczych, licząc od dnia spełnienia warunku gwarancji. Takim warunkiem jest złożenie przez bank wniosku o ogłoszenie upadłości.

Pieniądze można wypłacić w gotówce lub zlecić przelew na inny rachunek bankowy, np. konto osobiste.

Kolejnym zadaniem BFG jest podejmowanie działań naprawczych wobec instytucji, którym grozi bankructwo. W tym celu przeprowadza przymusową restrukturyzację. Działania ograniczające skutki niewypłacalności banku to np.:

• przejęcie przez inną instytucję,
• restrukturyzacja aktywów i pasywów zagrożonego banku,
• utworzenie banku pomostowego, który tymczasowo przejmie działalność.

Równie ważnym działaniem jest zapobieganie i minimalizowanie ryzyka związanego z upadłością banków. Dlatego BFG zajmuje się również monitorowaniem sytuacji na rynku bankowym. Jeżeli wykryje potencjalne zagrożenia, to przykładem interwencji może być udzielenie wsparcia finansowego. To szansa dla banków w trudnej sytuacji, żeby mieć dodatkowe środki na ustabilizowanie swojej sytuacji.

Jak widzisz, pomoc deponentom jest ważna, ale Bankowy Fundusz Gwarancyjny ma podejmować takie działania, które zapewnią stabilność systemu bankowego.

Co zabezpiecza Bankowy Fundusz Gwarancyjny?

Zabezpieczanie środków zgromadzonych na depozytach bankowych nie jest precyzyjne dla każdego. Pod pojęciem depozytu kryją się pieniądze, które gromadzisz na:

1. kontach osobistych,
2. rachunkach oszczędnościowych i oszczędnościowo-rozliczeniowych (ROR),
3. lokatach terminowych,
4. kontach wspólnych (każdy właściciel ma odrębny limit gwarancji do 100 000 EUR),
5. rachunkach firmowych (w przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych).

Są takie sytuacje, w których BFG może oddać Ci wyższą kwotę gwarantowaną w wysokości do 200 000 euro. Dotyczy to osób, które w ostatnim czasie otrzymały środki m.in. z:

1. odszkodowania z tytułu ubezpieczenia na życie,
2. spadku lub podziału majątku po ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej,
3. sprzedaży nieruchomości.

Jakie banki podlegają gwarancji BFG?

Bankowy Fundusz Gwarancyjny nie wspiera wszystkich instytucji finansowych, które działają na terenie Polski. Dlatego może dojść do sytuacji, w której założyłeś konto lub lokatę w Polsce, ale Twój bank nie jest wymieniony wśród podmiotów objętych systemem gwarantowania depozytów.

Gwarancją są objęte takie instytucje jak:

• Krajowe banki komercyjne i spółdzielcze, które są zarejestrowane w Polsce i mają licencję Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) np. PEKAO SA, mBank, BPS.
• Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe (SKOK) np. Kasa Stefczyka.
• Oddziały banków zagranicznych, które mają licencję KNF.

Gwarancji BFG nie podlegają środki pieniężne gromadzone w:

• Oddziałach banków zagranicznych z gwarancją innego państwa, np. BFF Banking Group, Inbank.
• Fintechach i instytucjach płatniczych tj. PayPal, Revolut.
• Domach maklerskich, funduszach inwestycyjnych i firmach leasingowych.

Jeżeli chcesz szybko sprawdzić, czy Twój bank jest objęty gwarancją, to wystarczy skorzystać z wyszukiwarki na stronie www.bfg.pl. Klienci banków znajdą informacje o depozytach w regulaminach lub na infolinii.

Co zrobić, gdy bank upadnie?

Choć rzadko się zdarza, żeby bank upadł, to jednak warto wiedzieć, jak się zachować w takiej sytuacji i jakie kroki podjąć. Zawieszenie działalności banku zwykle trwa długo także i klienci mają trochę czasu na przygotowanie się do tej nowej sytuacji.

W pierwszym kroku wejdź na stronę BFG i sprawdź informacje na temat sposobu i terminu wypłaty środków. Pomocne informacje możesz znaleźć również na stronie KNF-u lub swojego banku.

Obowiązkowy system gwarantowania depozytów działa sprawnie i nie są wymagane dodatkowe wnioski ze strony klientów upadłego banku. BFG jest zobligowany do wypłacenia środków w terminie 7 dni roboczych od dnia złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Pieniądze są wypłacane za pośrednictwem wyznaczonego banku lub Poczty Polskiej. Jeżeli nie odbierzesz pieniędzy w wyznaczonym terminie, to masz 5 lat od dnia spełnienia warunków gwarancji na odebranie ich w siedzibie Funduszu. Po upływie tego czasu roszczenia z tytułu gwarancji ulegają przedawnieniu.

Pamiętaj, że upadłość banku nie zwalnia Cię z obowiązku spłacania zaciągniętych kredytów lub pożyczek. Wszelkie wierzytelności najczęściej przejmuje syndyk masy upadłościowej. Po wyznaczeniu syndyka dostaniesz informacje, w jaki sposób możesz dalej regulować swoje zobowiązania.

Kiedy depozyt może nie być objęty gwarancją?

Istnieje kilka sytuacji, w których nie otrzymasz zwrotu środków z Funduszu. Zapoznaj się z tymi wyjątkami, żeby uniknąć sytuacji, w której możesz stracić swoje oszczędności.

1. Depozyt w upadłym banku przekracza kwotę 100 000 euro. Nadwyżka nie zostanie zwrócona, dlatego lepiej nie mieć w jednym banku kwoty przekraczającej limit odpowiedzialności BFG.
2. Środki zgromadzone na rachunkach instytucji nieobjętych gwarancją np. domy maklerskie, fundusze inwestycyjne itp.
3. Depozyty ulokowane są poza Polską. BFG odpowiada tylko za środki gromadzone w polskich bankach i SKOK-ach. W przypadku banków zagranicznych gwarantowaniem zwrotu środków zajmują się podobne instytucje działające w danym kraju.
4. Pieniądze osób powiązanych z działalnością banku. Członkowie zarządu, rady nadzorczej i akcjonariusze nie dostaną zwrotu, bo ich środki nie podlegają gwarancji.
5. Środki znajdujące się na tzw. rachunkach martwych, których saldo nie przekracza równowartości w złotych 2,5 euro. Pod warunkiem że deponent nie ma innych pieniędzy objętych gwarancją.
6. Pieniądz elektroniczny w rozumieniu przepisów ustawy o usługach płatniczych np. karty przedpłacone, elektroniczne portmonetki (nie wymagają założenia konta bankowego).

Podsumowanie

Bankowy Fundusz Gwarancyjny to instytucja, która chroni pieniądze klientów banków i SKOK-ów ulokowane na kontach i lokatach. Gwarancja obowiązuje do limitu w wysokości równowartości 100 000 EUR. Jeżeli Twój bank upadnie, to zwrot pieniędzy dostaniesz do 7 dni roboczych.

Pamiętaj, że nie wszystkie depozyty są objęte ochroną. Zwróć uwagę na to, czy bank ma zarejestrowaną działalność w Polsce. Również pieniądze na rachunkach maklerskich nie podlegają gwarancji.

Dlatego, żeby zminimalizować ryzyko, warto sprawdzać status banku, dywersyfikować oszczędności w różnych miejscach i instytucjach oraz unikać lokowania pieniędzy w firmach, które nie podlegają gwarancji BFG.

FAQ  – najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi

Czy BFG obejmuje lokaty i konta walutowe?

Tak, BFG obejmuje swoją ochroną środki pieniężne przechowywane zarówno na lokatach, jak i kontach walutowych. Dlatego nie musisz się obawiać, kiedy masz oszczędności w innej walucie niż polski złoty. To mogą być dolary amerykańskie, euro, czy funty brytyjskie. Ważne jest to, żeby oszczędności nie przekroczyły limitu ochrony, czyli równowartości 100 000 euro w złotówkach.

Czy gwarancja dotyczy depozytów w zagranicznych bankach?

Nie, BFG nie obejmuje gwarancją depozytów w bankach zagranicznych, które działają poza terytorium Polski. Bank powinien podlegać polskiemu systemowi gwarantowania depozytów.

Część banków ma zarejestrowane swoje oddziały w Polsce. W takiej sytuacji klient takiego banku jest objęty gwarancją. W innym przypadku za gwarancję odpowiada instytucja działająca na terenie kraju, w którym bank prowadzi działalność. Na przykład „Lokata Facto” w ofercie banku BFF jest objęta włoskim funduszem gwarancyjnym, a nie polskim.

Czy BFG obejmuje SKOK-i (Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe)?

Tak, Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe podlegają pod system gwarantowania depozytów BFG. Oznacza to, że jeżeli SKOK, w którym założyłeś lokatę, ogłosi upadłość, to otrzymasz zwrot środków do równowartości w polskich złotych 100 000 euro. Uwzględniany jest kurs NBP z dnia spełnienia warunku gwarancji.