Porównanie PPE i PPK

Porównanie PPE i PPK
Źródło: projekt własny z użyciem ChatGPT

Zastanawiasz się, który program emerytalny będzie dla Ciebie lepszy? W tym celu przygotowaliśmy porównanie PPE i PPK. Z tego artykułu dowiesz się, jak działają oba programy, jakie są ich wady i zalety oraz który z nich bardziej się opłaca.

Czym jest PPE (Pracowniczy Program Emerytalny)?

Pracowniczy Program Emerytalny (PPE) to dobrowolna forma oszczędzania na emeryturę w ramach trzeciego filara. Program wprowadza pracodawca dla swoich pracowników i jest regulowany na podstawie ustawy o PPE.

Podstawą działania tego programu jest finansowanie przez pracodawcę składki podstawowej. Może ona maksymalnie wynieść do 7% wynagrodzenia brutto uczestnika.

Pracownik może zadeklarować, że chce opłacać dodatkowe składki z własnych środków. Suma składek dodatkowych nie może przekroczyć czteroipółkrotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w danym roku.

Po przystąpieniu do programu uczestnik ma otwierany indywidualny rachunek w wybranej przez pracodawcę instytucji finansowej. Środki są prywatne i dziedziczone.

Wypłata środków w ramach PPE na preferencyjnych warunkach jest możliwa po ukończeniu 60 lub 55 lat (w przypadku uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury).

PPE jest najczęściej dostępne w dużych firmach lub korporacjach. Pracodawca nie ma ustawowego obowiązku wprowadzania PPE w swoim zakładzie.

Czym jest PPK (Pracowniczy Plan Kapitałowy)?

Pracowniczy Plan Kapitałowy (PPK) to również dobrowolny program dla pracowników. Charakteryzuje się tym, że pracownicy są zapisywani automatycznie, ale w każdym momencie mogą z niego zrezygnować.

W przeciwieństwie do PPE, w PPK podstawowa składka jest finansowa zarówno przez pracodawcę, jak i uczestnika. Co więcej, po spełnieniu wymogów środki mogą się powiększać o roczną dopłatę od państwa.

W ramach PPK wysokość składek wynosi:

• Pracodawca – co najmniej 1,5% wynagrodzenia, ale nie więcej niż 4%.
• Pracownik (uczestnik) – co najmniej 2%, ale nie więcej niż 4%.
• Państwo – jednorazowa wpłata powitalna w wysokości 250 zł i coroczne dopłaty w wysokości 240 zł.

Środki trafiają na indywidualny rachunek PPK pracownika, który jest najczęściej prowadzony przez TFI (towarzystwo funduszy inwestycyjnych). Instytucja inwestuje środki do zdefiniowanej daty, czyli dopasowuje strategię inwestycyjną do wieku uczestnika. Pieniądze są własnością prywatną osób zatrudnionych i są dziedziczone.

Wypłata środków zgromadzonych w przypadku PPK na preferencyjnych warunkach jest możliwa po ukończeniu 60 roku życia. Wcześniej można również skorzystać z tych środków, o ile zostaną przeznaczone na leczenie w ramach poważnego zachorowania uczestnika, jego małżonka lub dziecka albo na pokrycie wkładu własnego.

W rozumieniu ustawy o PPK program jest obowiązkowy dla wszystkich pracodawców, którzy zatrudniają powyżej 10 osób. Firma może być zwolniona z obowiązku wprowadzania PPK, jeżeli oferuje PPE i ten program spełnia określone wymagania w przepisach ustawy o PPK.

Porównanie PPE i PPK – najważniejsze różnice w skrócie

Choć PPE i PPK mają podobny cel, aby zachęcić pracowników do oszczędzania na emeryturę, to oba programy różnią się znacząco. Zapoznaj się z różnicami umieszczonymi w tabeli.

Jaka jest różnica między PPE a PPK?

W przypadku PPE to pracodawca odprowadza składkę podstawową z własnych środków. Natomiast pracownik może jedynie dobrowolnie zadeklarować dodatkową wpłatę. Program jest w pełni dobrowolny i tworzony na podstawie umowy zakładowej zawartej między pracodawcą a przedstawicielami pracowników. Firma, która oferuje PPE spełniające warunki ustawowe, jest zwolniona z obowiązku tworzenia PPK.

Natomiast PPK to rozwiązanie, w którym udział jest obowiązkowy dla pracodawcy, a dobrowolny dla pracownika. Pracownik zostaje automatycznie zapisany do programu, ale może w każdej chwili zrezygnować. Finansowanie odbywa się wspólnie, czyli przez pracownika, pracodawcę i państwo. Wpłacają oni określone kwoty na rachunek uczestnika prowadzony przez TFI.

Porównując różnice PPK a PPE, można zauważyć, że PPE jest rozwiązaniem bardziej elastycznym i korzystnym dla pracowników, jeśli pracodawca finansuje wysoką składkę. Można traktować go jak benefit. Z kolei PPK jest bardziej dostępne w formie powszechnego systemu, bo obejmuje niemal wszystkich zatrudnionych. Dzięki dopłatom państwa pozwala na stopniowe budowanie kapitału emerytalnego nawet przy niewielkich wpłatach.

Dla pracownika kluczowe jest to, że oba programy oferują prywatne, dziedziczone środki, które mogą stać się realnym uzupełnieniem przyszłej emerytury z ZUS.

Zalety i wady obu programów oszczędzania na emeryturę

Zarówno Pracowniczy Program Emerytalny, jak i Pracowniczy Plan Kapitałowy mają ten sam cel, czyli pomóc pracownikom systematycznie oszczędzać na przyszłą emeryturę. Różnią się jednak sposobem finansowania, poziomem elastyczności oraz zakresem korzyści podatkowych. Wybór najlepszego rozwiązania zależy od sytuacji zawodowej i oczekiwań uczestnika. Dlatego sprawdź poniżej plusy i minusy obu tych programów.

Plusy i minusy PPE

Plusy i minusy PPK

Co jest lepsze PPE czy PPK dla pracownika?

Decyzja o tym, czy lepsze dla Ciebie będzie uczestnictwo w PPK, czy PPE zależy przede wszystkim, jakie warunki oferuje dany pracodawca.

Dołączenie do PPE ma tę zaletę, że składka podstawowa w całości jest finansowana przez pracodawcę. Dlatego są to dla Ciebie dodatkowe oszczędności, a Ty nie tracisz nic z wynagrodzenia. Chyba że zdecydujesz się na odprowadzanie składki dodatkowej.

Z kolei uczestniczenie w PPK pozwala Ci otrzymać dodatkowe pieniądze od pracodawcy i państwa. Przy czym Ty też musisz opłacać składkę, co zmniejsza wysokość Twojego miesięcznego wynagrodzenia. Poza tym plusem jest możliwość wcześniejszego wypłacenia środków na wkład własny lub leczenie.

Pod względem czysto finansowym, PPE zwykle bardziej się opłaca, gdy pracodawca oferuje wysoką składkę (np. 5–7% wynagrodzenia). Natomiast PPK daje większą dostępność, bo każdy zatrudniony może z niego korzystać, a dopłaty od państwa stanowią zachętę do długoterminowego oszczędzania.

Podsumowując, czym się różnią PPK i PPE, to oba programy mogą skutecznie wspierać budowanie kapitału emerytalnego, ale działają na innych zasadach.

PPE dostępne jest w niewielu firmach, ale jest to atrakcyjny benefit. Pracodawca w całości finansuje składki, a to realna korzyść dla pracownika.

PPK będzie korzystniejszym wyborem tam, gdzie PPE nie istnieje. Pozwala każdemu uczestniczyć w programie, nawet przy niskich zarobkach.

Bez względu na to, który wariant wybierzesz, najważniejsze jest rozpoczęcie regularnego oszczędzania. Zarówno PPE, jak i PPK pomagają stopniowo budować finansowe bezpieczeństwo na przyszłość, co w realiach malejących świadczeń z ZUS może mieć kluczowe znaczenie dla jakości życia na emeryturze.

Andrea Piacquadio / Pexels

FAQ – Najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi

Czy można mieć jednocześnie PPK i PPE?

Tak, pracownik może jednocześnie należeć do PPK i PPE. Jednak w praktyce wygląda to tak, że jeżeli pracodawca spełnia określone warunki w PPE (np. składka podstawowa finansowana przez pracodawcę wynosi co najmniej 3,5% wynagrodzenia pracownika i do programu przystąpiło minimum 25% zatrudnionych), to jest zwolniony z wprowadzenia PPK.

Kiedy można wypłacić pieniądze z PPK lub PPE?

W PPK uczestnik może wypłacić środki w 3 sytuacjach:

• po ukończeniu 60 roku życia,
• w razie poważnego zachorowania (również małżonka lub dziecka),
• na wkład własny przy zakupie nieruchomości (obowiązuje tylko do 45 roku życia).

W przypadku PPE wypłata może nastąpić po ukończeniu 60 lub 55 lat, jeżeli nabył wcześniejsze prawa emerytalne.

Czy oszczędności w PPE i PPK są dziedziczone?

Tak, w obu programach zgromadzone środki są prywatną własnością i podlegają dziedziczeniu. Po śmierci uczestnika pieniądze wypłaca się osobom uprawnionym (wskazanym w dokumentach) lub ustawowym spadkobiercom.

Czy pracodawca może wybrać sam, który program wdroży?

Po części tak, czyli jeżeli w firmie jest już wprowadzone PPE i spełnia podstawowe wymogi, to wtedy jest zwolniony z obowiązku wprowadzenia PPK.

Jeżeli nie ma PPE lub program nie spełnia wymagań, to pracodawca musi wdrożyć PPK. Oznacza to wybranie odpowiedniej instytucji finansowej np. towarzystwa funduszy inwestycyjnych i podpisanie z nim umowy o zarządzanie PPK.

Oba programy są dobrowolne dla pracownika. Oznacza to, że nie ma obowiązku należeć do żadnego z nich.