Jak rozliczyć podatek od kryptowalut w zeznaniu rocznym PIT?

Data dodania: 13 grudnia 2017 r. / Aktualizacja: 2 sierpnia 2024 r.
Podatek od kryptowalut Podatek od kryptowalut
Źródło: Alesia Kozik / Pexels

Wraz z rosnącą popularnością kryptowalut, wiele osób zaczyna zastanawiać się, jakie są zasady rozliczania podatków od sprzedaży wirtualnej waluty. Podatek od kryptowalut może wydawać się na pierwszy rzut oka skomplikowany, ale trzeba pamiętać o jego rozliczeniu w innym wypadku może skutkować poważnymi konsekwencjami finansowymi ze strony urzędu skarbowego. Co zrobić, aby rozliczenie podatkowe PIT było poprawne i zgodne z przepisami? W tym artykule przedstawimy wskazówki, jak rozliczyć podatek od kryptowalut w zeznaniu rocznym PIT. Dowiesz się, jak obliczyć wartość zysku lub straty, jak wypełnić formularz PIT-38, co jest kosztem nabycia kryptowaluty i co się stanie, jeśli nie zapłaciłeś podatku od kryptowalut.

Uwaga! Przepisy dotyczące rozliczenia podatkowego transakcji kryptowalutami szybko się zmieniają. Ten artykuł uwzględnia przepisy prawa polskiego z maja 2023 roku. Aktualne dane zawsze znajdziesz na stronach rządowych.

Od jakiej kwoty płaci się podatek od kryptowalut?

Niezależnie od tego, czy osiągnąłeś w danym roku podatkowym przychód lub stratę z obrotu walutami wirtualnymi, to takie transakcje musisz wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym. W związku z tym nie opłacasz podatku w ciągu roku, tylko rozliczasz się ze sprzedaży walut wirtualnych razem ze złożeniem deklaracji podatkowej z pracy.

Oznacza to, że nie ma wyznaczonej jednej kwoty, od jakiej musisz odprowadzić podatek od kryptowalut. Podstawą opodatkowania kryptowalut jest wyliczenie dochodu lub straty na podstawie uzyskanego przychodu i poniesionych kosztów w trakcie danego roku podatkowego.

Kryptowaluty a podatek VAT

Zakupy walut wirtualnych są zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT. Takie podejście do transakcji kryptowalutami było możliwe, dzięki wydaniu orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Taka możliwość stała się po uznaniu wirtualnej waluty, jaką są kryptowaluty, za prawny środek płatniczy tak jak w przypadku tradycyjnych walut krajowych.

Jedynie w przypadku prowadzenia działalności obrotu wirtualną walutą trzeba opłacać podatek VAT. Natomiast jeżeli twoja działalność gospodarcza nie wiąże się z obrotem walutą wirtualną, to nie musisz się martwić podatkiem VAT.

Czy trzeba się rozliczać z kryptowalut?

Tak, w przypadku osiągnięcia zysku ze sprzedaży kryptowalut trzeba się rozliczyć w składanym co rok zeznaniu podatkowym. PIT-38 trzeba złożyć do urzędu skarbowego również wtedy, kiedy nie osiągnąłeś w danym roku zysku z kryptowalut, ale poniosłeś wydatki na ich zakup. Takie regulacje w polskim prawie obowiązują od 1 stycznia 2019 roku.

W związku z tym, jaki dokładnie podatek zapłacisz za wykonywanie transakcji z użyciem kryptowalut? Dochód z kryptowalut obciążony jest podatkiem dochodowym w wysokości 19%.

Dopiero zaczynasz swoją przygodę z kryptowalutami? W takim razie polecamy zajrzeć do rankingu najlepszych kryptowalut oraz zestawienia najpopularniejszych giełd.

Kiedy muszę zapłacić podatek od obrotu kryptowalutami?

Zeznanie podatkowe wypełniasz zarówno wtedy, kiedy osiągnąłeś zysk ze zbycia walut wirtualnych, jak i poniosłeś stratę na transakcji sprzedaży kryptowalut. Podatek od uzyskania przychodów poniesionych w danym roku podatkowym w związku z obrotem kryptowalutami wpisujesz w rocznej deklaracji PIT.

Także nieważne czy w danym roku podatkowym osiągnąłeś zysk, czy stratę z transakcji walutą wirtualną rozliczasz i opłacasz podatek raz w roku. Zeznanie podatkowe trzeba złożyć do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Chyba że 30 kwietnia wypada w weekend lub dzień ustawowo wolny. Wtedy termin złożenia rozliczenia podatkowego przypada na najbliższy dzień roboczy.

Opodatkowanie kryptowalut a wydatki poniesione na zakup kryptowalut

Niestety w przypadku kosztu nabycia waluty wirtualnej ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa wprost, jakie rodzaje dokumentów mogą być uznane, żeby potwierdzić poniesiony koszt zakupu kryptowalut. Jest to problematyczne przy wymianie waluty wirtualnej i jej rozliczaniu w podatku dochodowym. W tym przypadku tylko rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów rzuca światło na rodzaj dokumentów. Jednak nadal jest to za mało i jest przyczyną sporów podatników w sądach.

Problem pojawia się w tym, że przepisy rachunkowe nie są dostosowane do wirtualnej waluty. Natomiast przepisy podatkowe jasno określają, że kosztem podatkowym jest wydatek związany z dochodem. Zwłaszcza że w cyfrowym świecie nie istnieją dowody księgowe w postaci faktury za sprzedaż.

Tutaj warto zwrócić uwagę na stanowisko sądów. Podkreślają one, że rozporządzenie jako akt prawny niższej rangi nie może być decydującym w takiej sprawie. W związku z tym zestawienie transakcji wirtualną walutą, które zostanie wygenerowane z platformy zajmującej się obrotem kryptowalutami, jak najbardziej może stanowić podstawę do potwierdzenia poniesionych kosztów. Takimi platformami jak najbardziej są giełdy walut wirtualnych.

Jak obliczyć zysk z krypto?

Do obliczenia zysku z kryptowalut potrzebne będą dwie rzeczy:

  1. Przychód.

  2. Koszty uzyskania przychodu.

Wynika to z tego, żeby obliczyć dochód, musimy od przychodu odjąć koszty uzyskania tego przychodu.

Kiedy może powstać przychód przy transakcjach kryptowalutowych?

  1. Przy wymianie (sprzedaży) kryptowaluty na waluty krajowe. Oznacza to, że sprzedajesz kryptowaluty ze swojego portfela na giełdzie, wolnym rynku lub w kantorze, żeby otrzymać złotówki albo dolary. W takiej sytuacji przychodem będzie ilość pieniędzy, jaką otrzymałeś za swoje kryptowaluty.

  2. Przy zakupie towarów lub innych usług (w tym zobowiązań), za które zapłaciłeś kryptowalutami. W tym przypadku przychodem będzie wartość towarów i usług, które zakupiłeś.

Uwaga! Jeżeli wymieniasz np. Bitcoina na Litecoiny, to takiej transakcji nie uwzględniasz w podatku dochodowym. Przychodu nie stanowi wymiana pomiędzy walutami wirtualnymi.

Warto wiedzieć, że przychodu ze sprzedaży kryptowalut nie łączy się w zeznaniu podatkowym z innymi przychodami z kapitałów pieniężnych.

Skoro już mamy kwotę przychodu, to teraz pora skupić się na kosztach.

Kiedy powstają koszty uzyskania przychodu z kryptowalut?

Na stronie podatki.gov.pl możemy przeczytać, że tylko w jednym przypadku powstają koszty uzyskania przychodu z wymiany kryptowalut. To opłaty, które bezpośrednio ponosisz np. za wykonanie transakcji na giełdzie kryptowalut. To znaczy, że są to koszty zakupu walut wirtualnych, które opłacasz pośrednikom, czyli najczęściej będzie to np. prowizja dla giełdy lub kantoru za wykonane transakcje.

Przy kosztach nabycia krypto warto rozróżnić również, których kosztów i innych opłat nie uwzględnisz w zeznaniu. Mianowicie są to:

  • pożyczki i kredyty na zakup samych kryptowalut lub sprzętu do ich wydobycia,

  • zakup sprzętu do kopania kryptowalut,

  • koszty energii elektrycznej w związku z kopaniem kryptowalut.

Uwaga! Zeznanie podatkowe musisz złożyć także wtedy, kiedy w danym roku podatkowym osiągnąłeś stratę w związku z posiadaniem kryptowalut.

Transakcje walutami wirtualnymi w rozliczeniu PIT-38

Skoro już wiesz, że transakcje walutami wirtualnymi trzeba rozliczać w zeznaniu podatkowym, to teraz podpowiemy, jak wypełnić deklarację, żeby dochować obowiązku podatkowego.

W dokumencie PIT-38 rozliczenie podatkowe kryptowalut należy wpisać w sekcji E deklaracji podatkowej. Na samym początku tabeli znajdziesz w kolumnie Źródło przychodów wpisane Odpłatne zbycie walut wirtualnych. W związku z tym do uzupełnienia masz następujące pola:

  1. Przychód (punkt 34), w którym wpisujesz sumę przychodów poniesionych w poprzednim roku podatkowym, za który się rozliczasz.

  2. Koszty uzyskania przychodów poniesione w roku podatkowym (pozycja 35). Tutaj wskazujesz wszystkie koszty, które opłaciłeś przy dokonywaniu transakcji walut wirtualnych np. prowizję.

  3. Koszty uzyskania przychodów poniesione w latach ubiegłych i niepotrącone w poprzednim roku podatkowym (punkt 36). W tym miejscu, jak sama nazwa wskazuje, wpisujesz te koszty poniesione i związane z nabyciem wirtualnej waluty, których wcześniej nie rozliczyłeś i dotyczą poprzednich lat.

  4. Dochód (pozycja 37). Ustalenie dochodu z zakupu kryptowalut jest proste do obliczenia. Wystarczy od przychodu z pozycji 34 odjąć sumę wszystkich kosztów uzyskania przychodów. Oznacza to, że najpierw dodajesz do siebie kwoty z pozycji 35 i 36, żeby potem odjąć je od przychodu.

  5. Koszty uzyskania przychodów, które nie zostały potrącone w roku podatkowym (punkt 38). W celu obliczenia tych kosztów wystarczy odwrócić działanie z poprzedniej pozycji zeznania. To znaczy, że najpierw sumujesz wszystkie koszty związane z zakupem i zbyciem kryptowalut, a potem odejmujesz od nich przychód.

PIT-38 kryptowaluty

Co, jeśli nie zapłaciłeś podatku od kryptowalut?

Niestety, jeżeli zapomnisz o wpisaniu do swojego rozliczenia PIT kryptowalut, to może Cię czekać kontrola z urzędu skarbowego oraz mandat.

Jeżeli w twoim rozliczeniu podatku okaże się, że organy podatkowe zauważą jakieś nieścisłości, to licz się z tym, że urząd skarbowy zobowiąże Cię do udowodnienia legalnych źródeł twoich dochodów oraz pochodzenia ostatnio zakupionego majątku. Zwłaszcza jeżeli w ostatnim czasie np. nabyłeś jakąś nieruchomość, a twoje dochody znacząco się nie zmieniły.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych jako najgorsza kara za nieścisłości w deklaracji podatkowej wskazuje, że zryczałtowany podatek dochodowy wynosi 75% podstawy opodatkowania. Jednak tak wysokie kary zdarzają się bardzo rzadko.

Ocena artykułu
5.0/5 (głosów: 1)