Karta debetowa — co to i jak działa?

karta-debetowa
Źródło: Pixabay / Pexels

Wiele osób uważa, aby dostać kartę debetową w banku, trzeba zaciągnąć kredyt. A to z kolei wiąże się ze koniecznością oceny zdolności kredytowej, posiadania stałego źródła dochodu, wnioskiem, sprawdzaniem w BIK...

Nic bardziej mylnego. Karta debetowa ma służyć zupełnie innym celom. Ona ma za zadanie ułatwić Ci życie i dostęp do Twoich pieniędzy w banku. Nie musisz brać kredytu, by otrzymać kartę debetową.

Co to jest karta debetowa?

Karta debetowa to rodzaj karty płatniczej. Wydawana jest do konta osobistego i nie może istnieć bez ROR-u - jest jego częścią, uzupełnieniem. Karta płatnicza debetowa ma umożliwić Ci korzystanie z Twoich własnych pieniędzy zgromadzonych na rachunku bankowym, bez konieczności wizyty w banku.

Do czego służy karta debetowa?

1. Do płatności bezgotówkowych za zakupy w sklepach. Transakcje bezgotówkowe obejmują zakupy stacjonarne i internetowe.

2. Do transakcji gotówkowych, czyli wypłat gotówki z bankomatów i w ramach cashbacku.

Jak korzystać z karty debetowej, czyli wszystkie funkcje karty do konta

1. Płatności kartą w sklepach stacjonarnych.

Płatności na PIN w terminalach

Jeszcze kilka lat temu kartami płaciło się głównie poprzez włożenie jej do czytnika w sklepie i wpisanie PIN-u. Teraz nadal taka możliwość istnieje, ale większość z nas wybiera szybsze płatności zbliżeniowe.

Czy płatność kartą na PIN jest bezpieczna?

1. Ryzyko zeskanowania karty.

Przy płatnościach na PIN przy pomocy karty debetowej warto zdawać sobie sprawę z ryzyka jej zeskanowania. Jeśli na terminalu płatniczym zamontowano nakładkę, która ma za zadanie ściągnąć dane Twojej karty, by ją potem podrobić, to niestety, narażasz się na duże ryzyko utraty środków z rachunku. Dlatego w niepewnych miejscach warto wybrać płatność kartą zbliżeniowo.

2. Ryzyko, że ktoś pozna Twój PIN.

Jeśli nie będziesz wystarczająco ostrożny, to ktoś może podejrzeć, jaki PIN wpisujesz. Niestety, większość z nas ustawia sobie takie same PIN-y do wszystkiego: do wszystkich kart w portfelu, do telefonu, do aplikacji mobilnych banków... Znając jeden PIN, nieuczciwa osoba może dość łatwo uzyskać dostęp do pieniędzy na naszym rachunku bankowym. Na szczęście temu problemowi łatwo zaradzić: wystarczy, że za każdym razem, gdy wpisujesz PIN na terminalu, dokładnie zasłonisz klawiaturę drugą dłonią.

Płatność zbliżeniowa kartą do konta osobistego

Obecnie wszystkie terminale płatnicze obsługują płatności zbliżeniowe. Po prostu przykładasz kartę do terminala płatniczego i gotowe! No prawie. Przy transakcjach na kwoty powyżej 100 zł urządzenie poprosi nas dodatkowo o wpisanie PIN-u. Tak samo co któraś transakcja zbliżeniowa, nawet jeśli będzie na mniej niż 100 zł, wymaga podania PIN-u ze względów bezpieczeństwa.

Czy płatności zbliżeniowe kartą debetową są bezpieczne?

Z płatnościami zbliżeniowymi wiąże się również pewne ryzyko. W ostatnim czasie popularne stało się zczytywanie kart płatniczych zbliżeniowych w komunikacji miejskiej. Zatłoczony autobus, tramwaj czy metro, ktoś stoi obok Ciebie. Nie możesz mieć pojęcia o tym, że w swojej torbie ma przenośny terminal płatniczy, na który nabił właśnie kwotę niewymagającą podania PIN-u. I właśnie w tym momencie zbliża go do Twojej torebki, plecaka czy po prostu kieszeni.

2. Płatności kartą przez internet.

Wystarczy, że po zakupach w sklepie internetowym wybierzesz opcję Płatność kartą debetową/kredytową. Następnie wprowadzasz dane karty: imię i nazwisko posiadacza, numer karty, datę ważności oraz kod CVV, czyli 3 cyfry, które znajdziesz na odwrocie karty debetowej.

Czy płatności kartą debetową przez internet są bezpieczne?

Niestety, płatności kartą przez internet należą do transakcji wysokiego ryzyka, o ile nie zachowasz podstawowych zasad bezpieczeństwa:

• Nie podawaj numeru karty debetowej podczas płatności w mało znanych sklepach internetowych. Nie wszystkie to scam, ale część z nich niestety tak. W przypadku, gdy chcesz zamówić coś z nowo powstałego sklepu internetowego, lepiej wybrać inną metodę płatności, najlepiej za pobraniem.

• Płacąc kartą debetową, nie zapisuj jej danych. Są wirusy i programy śledzące, które mogą je przejąć.

• Nikomu nie wysyłaj wszystkich danych karty na komunikatorach typu Whatsapp czy Messenger. Ta sama zasada dotyczy zdjęcia Twojej karty.

3. Wypłata gotówki z bankomatów.

Część nowych bankomatów ma dwie funkcje wypłaty gotówki: standardową, z włożeniem karty do czytnika, oraz zbliżeniową. Zarówno w jednym jak i w drugim przypadku wypłatę musisz zatwierdzić PINem.

Czy wypłaty gotówki kartą do konta są bezpieczne?

Skimming

W bankomatach trzeba zachować podwyższoną uwagę. Szczególnie gdy wypłacasz pieniądze z nowego urządzenia, które nie jest zlokalizowane w placówce banku, a stoi gdzieś na uboczu. Na bankomat mogła zostać nałożona nakładka odczytująca dane karty — tak samo, jak w przypadku terminala płatniczego. Wkładając kartę płatniczą do urządzenia, przyjrzyj się, czy wygląda ono normalnie: czy nie są widoczne dziwne, dodatkowe elementy, które są luźne lub nienaturalnie wyglądają? Najlepiej zawsze wybieraj bankomaty zlokalizowane przy placówkach banków, są najbezpieczniejsze.

Jeśli Twój bankomat ma taką funkcję, to warto wybrać zbliżeniową wypłatę gotówki. Jednak to nie ochroni Cię przed poznaniem PIN-u przez złodziei, jeśli zamontowali w bankomacie kamerę. Dlatego powtórzymy jeszcze raz: przy wpisywaniu PIN-u zawsze zasłaniaj klawiaturę, aby nikt nie mógł uzyskać dostępu do Twoich pieniędzy zgromadzonych na koncie osobistym i karcie debetowej.

4. Wypłata gotówki w ramach cashbacku.

Mało kto o tej funkcji mówi, a szkoda, bo jest naprawdę przydatna. Szczególnie w miejscach, gdzie nie ma bankomatów w pobliżu. Cashback umożliwia wypłatę gotówki w sklepie za pomocą kart płatniczych podczas zakupów. Najpopularniejszym miejscem, gdzie możesz to wykonać, są sklepy sieci Żabka, ale także placówki Poczty Polskiej.

Jak działa cashback?

Robisz zakupy w sklepie. Może to być nawet mały zakup, np. kajzerka za 1 zł. Przed płatnością mówisz kasjerce, że chciałbyś wypłacić gotówkę, 300 zł. Kasjerka nabija wszystko na terminal. Płacisz kartą. Na koncie bankowym zostaje zaksięgowana transakcja na kwotę 301 zł, z czego 300 zł otrzymujesz do ręki w formie gotówki.

Warto zwrócić uwagę na dwie rzeczy podczas cashbacku: czy bank pobiera za niego prowizję oraz na limity.

Jak otrzymać kartę debetową?

Karta debetowa to karta do konta osobistego. Żeby ją otrzymać, musisz mieć rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy. Kartę debetową zamawiasz albo podczas jego otwierania, na wniosku o konto bankowe, albo możesz zrobić to później, składając oddzielny wniosek.

Żeby założyć kartę debetową, złóż wniosek o jej wydanie:

• w oddziale banku

• na infolinii

• w bankowości internetowej lub przez aplikację mobilną.

Karta debetowa — ile kosztuje? Opłaty za kartę debetową

Posiadanie karty debetowej niestety może wiązać się z opłatami.

Omówimy sobie teraz te najpopularniejsze, które są związane z kartą debetową. Warto na nie zwrócić szczególną uwagę, gdy masz w planach założyć nowy rachunek bankowy.

Musisz mieć świadomość, że opłata za konto a opłaty za kartę do konta to dwie osobne opłaty. Bank może się reklamować tym, że oferuje darmowy rachunek bez żadnych opłat. Ale Ty, jako świadomy klient wiesz, że karty płatnicze także mogą generować koszty. Każdy bank ma inną tabelę opłat i prowizji i inne opłaty, dlatego warto poświęcić chwilę na analizę i wybrać taki, w którym będziesz płacić jak najmniej. Pomoże Ci w tym ranking kont osobistych, który uwzględnia także opłaty za kartę debetową.

Opłaty za kartę debetową, na które warto zwrócić uwagę:

• Opłata za prowadzenie karty debetowej. Pobierana w okresach miesięcznych. Może wynosić bezwarunkowo 0 zł (najkorzystniejsza opcja), może być bezpłatna po spełnieniu określonych warunków lub może być płatna, bez możliwości jej uniknięcia. Najczęściej spotkasz się z następującymi warunkami do zwolnienia z opłaty za kartę do konta: zapewnienie określonych wpływów na konto co miesiąc (np. 500 zł czy 1.000 zł) i/lub wykonanie płatności kartą co miesiąc (albo ilościowe np. 3 płatności, albo kwotowe, np. na minimum 300 zł).

• Opłata za wypłaty gotówki z bankomatów. Jeśli chcesz często używać karty debetowej do wypłacania gotówki, zwróć uwagę na to, jakie bankomaty masz za darmo. Mogą to być tylko urządzenia banku, w którym masz konto (ewentualnie dodatkowe operatora zewnętrznego, z którym bank ma umowę, np. Euronet) lub wszystkich sieci. Najwygodniejsze są oczywiście wszystkie bankomaty za darmo, ponieważ w takim przypadku nie musisz szukać urządzenia, z którego wybierzesz pieniądze bez prowizji. Jeśli planujesz wyjazd za granicę, to obowiązkowo sprawdź także opłaty za bankomaty za granicą — te potrafią być bardzo wysokie.

• Prowizja za przewalutowanie transakcji bezgotówkowych i gotówkowych. Płacąc kartą lub pobierając środki z bankomatu w innej walucie, bank może naliczyć prowizję za przewalutowanie. W takim wypadku najkorzystniejsze są karty debetowe wielowalutowe, czyli takie, które mogą być podłączone nie tylko do konta w złotówkach, ale także do kont w innych walutach (masz jedną kartę do kilku kont).

Karta kredytowa a debetowa – czym się różnią i którą wybrać?

Już wiesz, jak działa karta debetowa do konta. Czym różni się karta debetowa od karty kredytowej?

Karta kredytowa to forma kredytu. Jak działa karta kredytowa?

• Składasz wniosek do banku o przyznanie karty kredytowej z określonym limitem.

• Bank sprawdza Twoją zdolność kredytową oraz historię spłat w Biurze Informacji Kredytowej.

• Jeśli wszystko jest w porządku, otrzymujesz kartę kredytową.

• Masz określony limit kredytowy, z którego możesz korzystać. Nie musisz mieć pieniędzy na rachunku bankowym, by używać karty kredytowej — płatności są ściągane z przyznanego Ci kredytu. Możesz płacić za zakupy do wysokości limitu przyznanego przez bank.

• Używasz karty przez miesiąc. Po tym czasie bank wysyła Ci zestawienie, w którym widzisz, ile wydałeś i ile masz do spłaty.

• Po wystawieniu wyciągu nadal masz okres bezodsetkowy, który trwa zazwyczaj do około 50 dni (30 dni, w ciągu których korzystasz z karty + dodatkowy czas na spłatę karty).

• Jeśli całkowicie spłacisz kartę kredytową w okresie bezodsetkowym, nie zostaniesz obciążony żadnymi kosztami. Jeśli tego nie zrobisz, bank naliczy odsetki od wykorzystanej kwoty limitu.

• Limit na karcie kredytowej jest odnawialny. Jeśli go spłacisz, możesz ponownie z niego skorzystać.

• Karty kredytowe służą głównie do płatności bezgotówkowych. Dokonanie transakcji gotówkowych (wypłaty i przelewy z karty) kartą kredytową wiąże się z prowizją oraz utratą okresu bezodsetkowego.

Różnice pomiędzy kartą debetową i kredytową: 

Zobacz aktualne porównanie kart kredytowych

Korzystanie z karty debetowej

Limity na karcie

Każda karta ma domyślnie ustawione limity transakcyjne, oddzielne dla:

• płatności za zakupy,

• wypłat gotówki z bankomatów

• transakcji internetowych.

Możesz je edytować w oddziale banku, na infolinii lub online w bankowości internetowej. W zależności od banku mogą być to tylko limity kwotowe (np. 1.000 zł wypłaty gotówki dziennie) lub też dodatkowo ilościowe (np. maksymalnie 5 transakcji na dzień).

Jeśli przytrafiła Ci się sytuacja, że płatność kartą lub wypłata gotówki nie została zrealizowana, w pierwszej kolejności sprawdź ustawione limity, czy nie są zbyt niskie.

Ważność karty debetowej

Każda karta debetowa oraz dowolna płatnicza, np. kredytowa, ma datę ważności. Znajdziesz ją z przodu lub z tyłu i przyjmuje format miesiąc/rok. Przykładowo 05/23 oznacza, że Twoja karta debetowa jest ważna do końca maja 2023 roku. Od 1 czerwca traci ważność, czyli nie będziesz mógł nią wykonać żadnej transakcji.

Banki zazwyczaj wydają karty z cztero- lub pięcioletnim okresem ważności.

Przyjęło się, że bank automatycznie wysyła do Ciebie nową kartę przed tym, jak skończy się ważność starej. Najczęściej dzieje się to około miesiąca przed wygaśnięciem jej terminu ważności. Nowa karta debetowa z reguły ma taki sam numer, jak stara. Nową kartę debetową musisz aktywować w bankowości internetowej lub aplikacji mobilnej, na infolinii bądź w placówce banku.

Wirtualna karta debetowa

Wraz z rozwojem technologii plastikowe karty do konta coraz częściej zastępowane są kartami wirtualnymi. Tak samo jak kartą plastikową, możesz nią płacić w sklepach i wypłacać gotówkę. Warunkiem niezbędnym do tego jest posiadanie telefonu z modułem NFC. Dzięki niemu zapłacisz kartą wirtualną za zakupy w sklepach stacjonarnych, a także pobierzesz środki z bankomatu (ale tylko z takiego, który umożliwia wypłaty zbliżeniowe).

Jeśli Twój telefon nie obsługuje NFC, kartą wirtualną zapłacisz tylko w sklepach internetowych.

Kartę wirtualną najłatwiej używać po podłączeniu do Google Pay lub Apple Pay.

Czy można płacić kartą debetową bez środków na koncie?

Jest to możliwe w przypadku karty debetowej wydanej do konta, w którym uruchomiono limit kredytowy — debet. Pozwala on na korzystanie z pieniędzy banku w przypadku, gdy na rachunku zabraknie Twoich środków.

Jeśli nie masz przyznanego debetu na koncie osobistym, to nie zapłacisz kartą do konta w momencie, gdy skończą się na nim pieniądze. Po prostu próba wykonania płatności czy też wypłaty z bankomatu zakończy się niepowodzeniem.

Czym jest saldo debetowe?

Debet na koncie to rodzaj kredytu odnawialnego. Polega on na tym, ze bank udostępnia w Twoim koncie określony limit. Jeśli wyczerpiesz swoje pieniądze, możesz nadal korzystać ze środków, wchodząc na minus, do wysokości przyznanego debetu. Ujemne saldo jest spłacane w momencie, gdy na konto wpłynie wystarczająca kwota pieniędzy. Odsetki liczone są tylko od wykorzystanej części limitu.

Saldo debetowe pozwala na korzystanie z pieniędzy w ten sam sposób, w jaki robisz to z własnymi środkami. Czyli możesz wykonywać przelewy z konta, płacić kartą debetową i wybierać gotówkę.

Aby otrzymać debet w koncie, musisz złożyć wniosek kredytowy. Bank zbada Twoją zdolność kredytową i jeśli będzie wystarczająca, przyzna Ci kredyt.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Czy różni się karta debetowa od karty płatniczej?

Karta debetowa to rodzaj karty płatniczej. Oprócz niej kartą płatniczą jest na przykład karta kredytowa czy karta przedpłacona.

Czy karta debetowa to to samo, co Mastercard?

Istnieją dwie duże, światowe organizacje, które są wystawcami kart płatniczych, przede wszystkim kart kredytowych i debetowych. Są to organizacje Mastercard oraz Visa.

To, jaką kartę debetową otrzymasz, zależy od banku. Niektóre mogą mieć karty tylko z logo Mastercard, inne mają tylko Visa. A są takie, które nawiązały współpracę z obiema organizacjami i to klient wybiera podczas składania wniosku o kartę, czy chce otrzymać Mastercard, czy też Visę.

Jak wypłacić pieniądze z karty debetowej?

Możesz to zrobić na dwa sposoby: z bankomatu lub w sklepie podczas zakupów a ramach usługi cashback.

Jak sprawdzić, czy mam kartę debetową?

Na Twojej karcie znajduje się napis. Na debetowej jest to debit, a na kredytowej credit.