Źródło: Pixabay/Pexels
Euro jest walutą obowiązującą w 20 krajach Unii Europejskiej.
Jednak nie są to jedyne państwa, w których obowiązuje ta waluta. Oprócz krajów unii walutowej bez problemu zapłacisz w euro jeszcze w 6 europejskich krajach.
Jesteś ciekawy, jakie to są państwa? Zapraszamy do lektury.
W jakich krajach Unii Europejskiej obowiązuje euro?
W Unii Europejskiej jest 27 krajów. Jednak nie wszystkie zdecydowały się na przyjęcie wspólnej waluty, jaką jest euro. Do tej pory tylko 20 państw w UE wprowadziło walutę euro. Ostatnim z nich jest Chorwacja, która zmieniła kunę chorwacką na euro od 1 stycznia 2023 roku. Pierwszymi było 12 państw, które zapoczątkowały unię monetarną i jednocześnie przeszły na euro od 1 marca 2002 roku.
Lista krajów Unii Europejskiej, w których obowiązuje euro, czyli kraje strefy euro (na mapie na bordowo):
- Niemcy
- Austria
- Holandia
- Belgia
- Luksemburg
- Francja
- Hiszpania
- Portugalia
- Włochy
- Grecja
- Irlandia
- Finlandia
- Słowenia (2007)
- Cypr (2008)
- Malta (2008)
- Słowacja (2009)
- Estonia (2011)
- Łotwa (2014)
- Litwa (2015)
- Chorwacja (2023).
Kraje strefy euro
W jakich krajach Unii nie ma euro?
Z krajów, które tego nie zrobiły, możemy wymienić oczywiście nasze własne podwórko, czyli Polskę oraz Szwecję, Danię, Węgry, Bułgarię, Czechy, Rumunię (na mapie na zielono).
Jako ciekawostkę można dodać, że z państw UE, które nie mają dotąd euro, tylko Dania jednoznacznie odmówiła przyjęcia euro. Pozostałe kraje mają przyjąć tę walutę zamiast swojej rodzimej w momencie, gdy spełnią stawiane im warunki, niezbędne do wprowadzenia euro (tak zwane kryteria konwergencji).
Sprawdź także aktualny kurs euro
Monety i banknoty w strefie euro
Każdy kraj ze strefy euro ma prawo do wybijania własnych monet.
Wszystkie monety euro mają jedną wspólną stronę, europejską, oraz stronę narodową, czyli z wizerunkiem opracowanym przez kraj, w którym moneta była bita.
Oprócz standardowych monet, każde państwo strefy euro ma prawo do emisji dwóch monet okolicznościowych w roku o nominale 2 euro. Europejski Bank Centralny określa jedynie wielkość ich emisji, opracowanie i emisja leży w kompetencjach danego kraju.
Okolicznościowa moneta 2 euro z Cypru
W przeciwieństwie do monet, które są produkowane przez państwa, banknoty euro dla wszystkich krajów są produkowane przez Europejski Bank Centralny. Nie ma różnicy, pomiędzy banknotem dla Niemiec, a banknotem dla Litwy.
W jakich krajach poza Unią można płacić w euro?
Oprócz krajów strefy euro tą walutą można zapłacić także w kilku innych krajach, które nawet nie należą do Unii Europejskiej. Niektóre z nich zawarły porozumienie z Europejskim Bankiem Centralnym dotyczącym przyjęcia euro. Inne postawiły na wolną amerykankę i wprowadziły je same z siebie.
1. Euro w Watykanie.
Euro w Watykanie wprowadził papież Jan Paweł II, które zastąpiło obowiązującą tam wcześniej walutę, jaką był lir watykański, który na mocy konkordatu był powiązany z lirem włoskim. Liry włoskie i watykańskie miały taki sam kurs i były używane wymiennie w obu państwach.
Watykan, pomimo że nie jest w UE, ma prawo do bicia własnych monet euro. Są to najczęściej wizerunki papieży, zabytki watykańskie lub sceny związane bezpośrednio z kościołem i jego historią. Niewielkie nakłady okolicznościowych monet o nominale 2 euro z Watykanu sprawiają, że są one poszukiwane i chętnie nabywane przez kolekcjonerów.
2. Euro w Andorze.
30 czerwca 2011 roku Andora zawarła z UE układ monetarny. Dzięki niemu euro stało się pełnoprawną walutą obowiązującą w tym kraju, a Andora zyskała w 2015 roku prawo do emisji własnych monet euro. Jednak to państwo już wcześniej korzystało z euro, dokładniej od roku 2002. Było to spowodowane tym, że Andora nie posiadała własnej waluty: korzystała z walut państw ościennych, czyli Francji (frank francuski) i Hiszpanii (peseta hiszpańska). Główną walutą obowiązującą w Andorze była peseta, w której były wyrażane budżety państwowe, wypłacane pensje oraz składane depozyty bankowe. W momencie, gdy Francja i Hiszpania zmieniły walutę na euro, zrobiła to także Andora.
3. Euro w Monako.
Do 2002 roku w Księstwie Monako obowiązywał frank monakijski. Po tej dacie Monako przeszło na euro. Na mocy porozumienia z EBC Monako zyskało prawo do emisji własnych monet. Monety euro z Monako są jednymi z najbardziej pożądanych przez kolekcjonerów. Ich nakłady są niskie i bardzo trudno znaleźć taką monetę. Ogólnie w Monako bardzo trudno jest trafić na monetę z Monako. Trzeba mieć prawdziwego farta, by ją znaleźć, na przykład, aby została wydana jako reszta w sklepie.
4. Euro w San Marino.
San Marino nie jest członkiem UE, jednak zawarło porozumienie z EBC, na mocy którego obowiązującą w tym kraju walutą od 2002 roku jest euro. Wcześniej był to lir sanmaryński.
Na mocy tego porozumienia San Marino ma prawo do bicia własnych monet. Ponieważ ich nakłady są niskie, mają one sporą wartość kolekcjonerską na rynku, podobnie jak w przypadku monakijskich monet.
5. Euro w Czarnogórze.
Historia euro w Czarnogórze jest bardzo ciekawa. Jest to kraj, który przyjął tę walutę zupełnie bez porozumienia z Europejskim Bankiem Centralnym.
A było to tak (w dużym skrócie): po II wojnie światowej Czarnogóra wchodzi w skład Jugosławii. Obowiązującą walutą staje się dinar. W Jugosławii szaleje inflacja. Po pewnym czasie Socjalistyczna Federalna Republika Jugosławii ulega rozpadowi. W 1992 roku Serbia i Czarnogóra utworzyły Federalną Republikę Jugosławii, w której walutą obowiązującą jest dinar jugosłowiański. Inflacja nadal szaleje, gospodarka chyli się ku upadkowi. Rząd wprowadza system dwuwalutowy, w którym równolegle obowiązującymi walutami w kraju jest dinar jugosłowiański oraz marka niemiecka. Od 2001 roku marka niemiecka staje się jedyną obowiązującą w Czarnogórze walutą. Po przyjęciu przez Niemcy euro w 2002 roku władze Czarnogóry zdecydowały o przejściu na euro, by zapewnić stabilność gospodarki i nie narazić się na kolejną falę hiperinflacji. W taki oto sposób Czarnogóra samodzielnie wprowadziła sobie euro, bez dołączania do Unii Europejskiej i bez jakichkolwiek umów z EBC.
Dlatego też Czarnogóra nie ma prawa do bicia własnych monet euro. W obiegu są te wyprodukowane przez inne kraje.
6. Euro w Kosowie.
Od 1 lutego 2024 r. euro w Kosowie stało się oficjalną i jedyną walutą tego kraju.
Po zakończeniu wojny w 1999 roku obowiązującą walutą była najpierw marka niemiecka, a potem od 2002 roku euro, tak samo, jak w przypadku Czarnogóry. Jednak wielu mieszkańców Kosowa pochodzenia serbskiego posługiwało się walutą Serbii, czyli dinarem serbskim. W dinarach były wypłacane pensje, emerytury czy zasiłki. Również serbskie banki czy placówki poczty posługiwały się głównie dinarem. Dlatego decyzja rządu wzbudziła wśród mieszkańców, głównie pochodzenia serbskiego, wiele kontrowersji, doprowadzając nawet do masowego protestu przeciwko tym zmianom.
Wyżej wymienione państwa to miejsca, w których obowiązującą walutą jest euro: tak samo, jak u nas złotówka. Jednak nawet w innych krajach, w których nie obowiązuje europejska waluta, bez większego trudu można się nią posługiwać, na przykład dokonując wymiany w kantorze czy zakładając konto w banku w walucie euro. Co więcej, są takie kraje, w których pomimo że euro nie obowiązuje, turysta będzie miał problemy z zapłaceniem w innej niż euro lub dolar walucie. Na przykład na Zanzibarze, gdzie najlepiej jest zabrać dolary, ale tylko te wyprodukowane po 2009 roku.