Czym jest hard fork i soft fork w blockchainie?

Data dodania: 24 stycznia 2025 r. / Aktualizacja: 24 stycznia 2025 r.
czym jest hard fork i soft fork Czym jest hard fork i soft fork?
Źródło: DALL-E

Czym jest hard fork i soft fork? Jeśli fork kojarzy Ci się z widelcem, to masz dobre skojarzenia. Nazwa nawiązuje do rozwidlenia, a konkretnie podziału łańcucha bloków. w tym artykule dowiesz się, czym się różni  hard fork od soft forku, poznasz ich przykłady oraz dowiesz się, jak wpływają na uczestników sieci.

Czym jest fork w blockchainie?

Fork (z ang. widelec) to sytuacja, w której kod blockchaina rozdziela się i powstają minimum dwie ścieżki. Każda z nich ma taką samą historię do momentu podziału, który może być mniej lub bardziej drastyczny. Jednak potem każda idzie w swoim kierunku.

Forki są potrzebne do ewolucji blockchaina. Najczęściej ta zmiana wynika np. z dodania nowych funkcji, poprawienia błędów albo zmiany zasad działania łańcucha.

Wyróżniamy dwa rodzaje podziału blockchaina na soft i hard. Jak możesz się domyślać z nazwy, jedne są łagodniejsze, a drugie bardziej radykalne. Przyjrzyjmy się im teraz bliżej.

Co to jest hard fork?

W przypadku hard forka mamy do czynienia z aktualizacją protokołu, która wprowadza zmiany niekompatybilne z dotychczasową wersją łańcucha. Jeżeli węzły w blockchainie nie zaktualizują się, to nie będą mogły akceptować pojawiających się nowych bloków. Co za tym idzie, nie będą mogły dalej tworzyć spójnej sieci.

Hard fork sprawia, że powstaje nowa wersja oprogramowania, której skutkiem często jest powstanie nowej kryptowaluty. Dlatego zmiany w prowadzane w ten sposób wymagają zgody społeczności. Zdarza się, że nie można dojść do porozumienia w przypadku wymaganych zmian. Było tak w przypadku np. blockchainów Bitcoina i Ethereum.

Czym jest soft fork?

Natomiast w przypadku soft forka wprowadzane zmiany są nieduże i najczęściej kompatybilne zz dotychczasową wersją. Oznacza to, że jeżeli jakiś węzeł nie zaktualizuje się, to i tak nadal będzie mógł akceptować nowe bloki łańcucha. Pod warunkiem że przestrzegają nowych reguł.

Dlatego soft forki nie są tak inwazyjne jak hard forki, ponieważ nie powodują drastycznego podziału łańcucha bloków. Zmiana może dotyczyć np. zwiększenia efektywnej pojemności bloku bez zmiany jego rozmiaru.

Hard fork kontra soft fork – porównanie

W poniższej tabeli znajdziesz porównanie obu forków. Podkreślamy w niej kluczowe różnice takie jak kompatybilność i wpływ na społeczność.

CechaHard ForkSoft Fork
KompatybilnośćNiekompatybilny z poprzednią wersją.Wstecznie kompatybilny.
SkutekPowstaje nowy blockchain.Pozostaje jeden łańcuch blokowy.
Wpływ na społecznośćMoże się podzielić. Posiadacze krypto otrzymują nową kryptowalutę.Nie ma wpływu na uczestników sieci. Nadal można korzystać z łańcucha nawet bez aktualizacji.
Charakter zmianIstotne zmiany w regułach sieci. Może dotyczyć np. rozmiaru bloków, czy algorytmu konsensusu.Dodaje nowe zmiany w protokole oprogramowania blockchain bez wpływu na podstawowe reguły.

Przykłady hard forków i soft forków

Przygotowaliśmy dla Ciebie również przykłady zmian w protokołach kryptowalutowych, które doprowadziły do rozwidlenia łańcucha wraz  z podziałem społeczności oraz drobnych zmian w istniejącym kodzie.

Poprzez hard forki powstały takie kryptowaluty jak:

  1. Bitcoin Cash (BCH) powstał w 2017 roku, kiedy wprowadzono zwiększenie rozmiaru bloków z 1 MB do 8 MB w celu poprawienia skalowalności sieci.
  2. Ethereum Classic (ETC) powstał po kontrowersyjnym hard forku, który miał odwrócić skutki włamania do DAO, gdzie skradziono 55 mln USD.
  3. Bitcoin SV (BSV) powstał w 2018 roku po oddzieleniu się od Bitcoin Cash. Wprowadził jeszcze większe bloki do swojej sieci blockchain.
  4. Bitcoin Gold (BTG) oddzielił się w 2017 roku od głównego łańcucha BTC. Zmiana miała osłabić użytkowników korzystających ze specjalistycznego sprzętu ASIC.
  5. Casper w sieci Ethereum, dzięki któremu zmieniono protokół konsensusu z Proof of Work na Proof of Stake.

Sprawdź aktualne notowania i kursy kryptowalut.

Przykłady soft forków:

  1. Segregated Witness (SegWit) wprowadzony do sieci Bitcoina i Litecoina w celu kompresji danych o transakcjach. Tym samym można było zwiększyć efektywność bez podziału i zmiany limitu bloków.
  2. Litecoin wprowadził zmiany pozwalające zmniejszyć opłaty transakcyjne.
  3. BIP 66 w Bitcoinie. Zmiana dotyczyła podpisów w transakcjach, dzięki niej poprawiło się bezpieczeństwo sieci.

Jak widelce wpływają na użytkowników kryptowalut?

W zależności od sposobu wprowadzania zmian w protokole oprogramowania będzie zależał wpływ na użytkowników sieci.

Soft forki wprowadzają na tyle kosmetyczne zmiany, że nie są one nawet odczuwalne. Wynika to z tego, że są one zgodne z dotychczasową wersją blockchaina i nie wymagają dodatkowych działań ze strony użytkowników.

Hard forks mogą prowadzić do podziałów nie tylko samego łańcucha, ale i społeczności. Zmiany są na tyle duże, że dla części osób nie są akceptowalne. Dlatego powstaje rozwidlenie i nowa cyfrowa waluta.

Natomiast giełdy kryptowalut i górnicy muszą dostosować swoje systemy pod zmiany protokołów.

Podsumowanie

Hard forki i soft forki, choć czasem wzbudzają kontrowersje, to są potrzebne w świecie kryptowalut. Dzięki nim sieci blockchain mogą się rozwijać. Dlatego zrozumienie działania widelców w kryptowalutach pozwoli Ci lepiej zrozumieć ten rynek i świadomie uczestniczyć w jego rozbudowie i popularyzacji.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o hard forki i soft forki

Jak działa fork Bitcoina?

Jednym z powodów podziału sieci Bitcoina był problem skalowalności. W ten sposób powstał, chociażby w 2017 roku Bitcoin Cash (BCH), żeby zwiększyć rozmiar bloków z 1 MB do 8 MB. Każdy podział miał na celu rozwiązaniu problemów, które pojawiały się w trakcie rozwoju. Drobne zmiany w blockchainie Bitcoina są numerowane jako ulepszenia BIP.

Co się dzieje podczas hard forka?

Podczas podziału w ramach hard forka oprócz podziału łańcucha dochodzi do powstania nowej kryptowaluty. Nowe krypto może mieć własną wartość oddzieloną od pierwotnej kryptowaluty.

Jakie są dwa rodzaje forków w blockchainie?

Są dwa rodzaje podziału soft fork i hard fork. Ta pierwsza, miękka pozostaje kompatybilna po podziale. Natomiast drugi rodzaj jest bardziej radykalny i nie mogą już wspólnie działać.

Ocena artykułu
Oddaj głos, bądź pierwszy!